ფილოსოფია

"ციურ ბადეთა კუნძულზე" - ესაა პიესა იმის შესახებ, თუ რას აკეთებს თითოეული ჩვენგანი ცხოვრებაში, მიუხედავად სქესისა და ეროვნებისა, მიუხედავად იმისა, აცნობიერებს და სურს თუ არა მას ამის გაკეთება, და რას იღებს ყოველივეს შედეგად.

ჰერმან ჰესეს მიერ საკუთარი ცხოვრების ფრიად მოკლე, გულწრფელი და, იმავდროულად, მისტიური აღწერა არა მხოლოდ გერმანელი ნობელიანტის მოყვარულებს, არამედ მისი შემოქმედებისადმი გულგრილად განწყობილ მკითხველსაც დააინტერესებს.

„გასაღები“ 1956 წელს გამოქვეყნდა. რომანი სექსუალური და დამანგრეველი ეროტიული ვნების შოკისმომგვრელ სამყაროს წარმოაჩენს. წიგნი დღიურის ფორმითაა დაწერილი, სადაც მონაცვლეობითაა მოცემული ასაკში შესული მამაკაცისა და მისი შედარებით ახალგაზრდა ცოლის ჩანაწერები. მეუღლეები ერთმანეთს ატყუებენ, მახეს უგებენ, უყვართ, სძულთ, ღალატობენ, მაგრამ რატომ ხდება ეს და მართლაც ხდება თუ არა ეს ასე, წიგნის წაკითხვის შემდეგაც კითხვად რჩება.

„დორიან გრეის პორტრეტი“ ფილოსოფიური ნოველაა, რომელიც ერთის მხრივ, ესთეტიზმის პრობლემას განიხილავს, მეორეს მხრივ კი პიროვნების გაორებას ეხება. რომანის მთავარი გმირი, დორიან გრეი, ახალი ფაუსტის თვისებებით აღჭურვილი, მარადიულ ახალგაზრდობას გამოკიდებული ადამიანია, რომელიც ორმაგი ცხოვრებით ცხოვრობს, რასაც საბოლოოდ იგი დაღუპვამდე მიჰყავს. პირველად გამოქვეყნდა Lippincott's Monthly Magazine-ში 1890 წელს. გთავაზობთ ორიგინალის ენაზე.

სენტენციები და ზნეობრივი გამონათქვამები, საზოგადოდ ცნობილი, როგორც "მაქსიმები", ლაროშფუკოს შრომაა, რომელიც 1651 წლით თარიღდება. ამ ნაწარმოებმა (მისი შემდგომი, განვრცობილი გამოცემების ჩათვლით) დიდი გავლენა იქონია ევროპული ფილოსოფიური აზრის ჩამოყალიბებაზე. ფრიდრიხ ნიცშეა ერთ-ერთია, ვინც ლაროშფუკოს შრომას მაღალ შეფასებას აძლევდა.

„თეაგე“ პლატონის მცირე სოკრატესეული დიალოგია, რომელშიც დემოდოკესა და მისი ვაჟის, თეაგეს, წინაშე სოკრატე თავის შინაგან დემონურ ხმას განიხილავს და მოაქვს მაგალითები შემთხვევებისა, როდესაც მან დემონის ხმა გაიგონა, თუმცა რჩევა უგულვებელყოფილი იქნა, რასაც კატასტროფული შედეგები მოჰყვა.

მეოცე საუკუნის ერთ-ერთი უდიდესი მწერლის ესსეები და მოთხრობები, წარმოდგენილი წინამდებარე კრებულში, ეხება სოციალურ, ფილოსოფიურ და ფსიქოლოგიურ თემებს, რაც მარკესის მთელი შემოქმედების ქვაკუთხედია. ქართულ ენაზე ქვეყნდება პირველად.

პლოტინის ძირითადი შრომიდან ეს მცირე ამონარიდი მკითხველს დიალექტიკისადმი ამ ღრმა ფილოსოფოსის დამოკიდებულებას გააცნობს.

„დორიან გრეის პორტრეტი“ ფილოსოფიური ნოველაა, რომელიც ერთის მხრივ, ესთეტიზმის პრობლემას განიხილავს, მეორეს მხრივ კი პიროვნების გაორებას ეხება. რომანის მთავარი გმირი, დორიან გრეი, ახალი ფაუსტის თვისებებით აღჭურვილი, მარადიულ ახალგაზრდობას გამოკიდებული ადამიანია, რომელიც ორმაგი ცხოვრებით ცხოვრობს, რასაც საბოლოოდ იგი დაღუპვამდე მიჰყავს. პირველად გამოქვეყნდა Lippincott's Monthly Magazine-ში 1890 წელს.

„ტორტილა ფლეტი“ სტეინბეკის ადრეული (1935) რომანია, რომელშიც მოქმედებები კალიფორნიის პატარა ქალაქ მონტერეიში ვითარდება. ამ რომანში სტეინბეკი ჯგუფად ქცეული ადამიანის - ფალანგის ფილოსოფიას გვაცნობს. ტორტილა ფლეტის მრგვალ მაგიდაში სტეინბეკმა ასეთი ფალანგის იდეალური დაბადება, სიცოცხლე და სიკვდილი წარმოიდგინა. რომანი რამდენჯერმეა ეკრანიზებული.

იასპერსი ნიცშეს სამყაროს ერთ-ერთ უდიდეს ფილოსოფოსად მიიჩნევს, რომლის შემოქმედება, ერთის მხრივ, წინააღმდეგობრივი, პოეტურიც კია, მეორეს მხრივ კი თავად „ფილოსოფია არ იქცევა თქვენთვის აწმყოში ქმედით ძალად ნიცშეს გარეშე“. და მაინც, ვინ იყო ეს კაცი, ნიცშე? ამ ამოცანის ამოხსნას ეძღვნება წინამდებარე შრომა, რომელშიც გასაღებად ქრისტიანობისადმი ნიცშეს დამოკიდებულებაა გამოყენებული.

წიგნი, მიჩნეული უდიდეს მიღწევად მსოფლიო ლიტერატურაში, "ძმები კარამაზოვები" არის სულიერი დრამა, რომელიც ისეთ საკითხებზე სიღრმისეულ დებატებს ეხება, როგორიცაა ღმერთი, თავისუფალი ნება, ბედისწერა, ზნეობა, ეჭვი, სამსჯავრო და სხვა. ამ ფილოსოფიური რომანის მოქმედება მე-19 საუკუნის რუსეთში მიმდინარეობს, მთავარ თემას კი შვილის მიერ მამის მოკვლა წარმოადგენს. იბეჭდებოდა "რუსეთის მაცნეში" 1879-80 წწ.

წიგნი, მიჩნეული უდიდეს მიღწევად მსოფლიო ლიტერატურაში, "ძმები კარამაზოვები" არის სულიერი დრამა, რომელიც ისეთ საკითხებზე სიღრმისეულ დებატებს ეხება, როგორიცაა ღმერთი, თავისუფალი ნება, ბედისწერა, ზნეობა, ეჭვი, სამსჯავრო და სხვა. ამ ფილოსოფიური რომანის მოქმედება მე-19 საუკუნის რუსეთში მიმდინარეობს, მთავარ თემას კი შვილის მიერ მამის მოკვლა წარმოადგენს. იბეჭდებოდა "რუსეთის მაცნეში" 1879-80 წწ.

ეს სტატია 1927 წელს დაიწერა "ენციკლოპედია ბრიტანიკასთვის" და პრაქტიკულად პირველ მცდელობას წარმოადგენს გერმანიის გარეთ ფენომენოლოგიის ძირითადი პოსტულატების გავრცელებისა. ქართულ ენაზე ქვეყნდება პირველად.

„მენონი“ პლატონის სოკრატესეული დიალოგია, რომელშიც მოსაუბრეები ცდილობენ სიქველის განსაზღვრება გამოძებნონ, სიქველისა ზოგადად და არა ცალკეული სიქველეებისა. როგორიც არის სამართლიანობა და თავშეკავებულობა. დიალოგში ასევე სულის უკვდავებისა და ცოდნის, როგორც გახსენების თეორიაა გადმოცემული.

„მოვალეობის მსხვერპლნი“ ავტობიოგრაფიული ელემენტების შემცველი პიესაა, რომელიც 1953 წელს გამოქვეყნდა. პიესა სხვადასხვა თემებს მოიცავს, მაგრამ მთავარი მასში, როგორც სახელწოდებიდანაც ჩანს მოვალეობაა, რისი აღსრულება თანამედროვე სამყაროში მსხვერპლს მოითხოვს. იყო მოვალეობის მსხვერპლი, იონესკოს ენაზე ნიშნავს მიუზღო საზოგადოებას თავისი - შეესაბამებოდე ნორმებს, მონაწილეობას იღებდე გამოძიებაში, დააბეზღო მეზობელი და ა.შ. პიესის პრემიერა 1953 წლის თებერვალში შედგა პარიზის თეატრში „Théâtre du Quartier latin“.