„შემეცნების ფილოსოფია და თეორია“ შესტოვის ღრმა და შეუდარებლად ორიგინალური ექსკურსია წარსულში, როგორც ყოველთვის, სხვა ფილოსოფიურ სისტემათა მიუკერძოებელი და განყენებული კვლევა-შესწავლის ფონზე, შექმნილი 1912 წელს.
წიგნი შედგება სვამი ვივეკანანდას 10 ლექციისგან (ინგლისურ ენაზე სტენოგრაფიულად ჩაწერილი), რომლებიც მეცხრამეტე საუკუნის მიწურულს იქნა წაკითხული ამერიკასა და ლონდონში. წიგნი – „ძველი ინდური ფილოსოფია“, მესამე ქართული გამოცემაა შესწორებებითა და დამატებებით. წიგნში ასევე შეტანილია ვივეკანანდას მიერ 1894-სა და 1896 წელს, ლონდონში წაკითხული სამი ლექციაც – „მაია და ილუზია“, „მაია და ღვთის ევოლუციის კონცეფცია“, „მაია და თავისუფლება“. წიგნს ერთვის მთარგმნელის, ნიკოლოზ კენჭოშვილის სტატია სვამი ვივეკანანდას ცხოვრებისა და მოღვაწეობის შესახებ, სადაც ვივეკანანდას ცხოვრების და მოღვაწეობის ძირითადი მომენტებია გადმოცემული.
ბჰაგავან შრი სატია საი ბაბას ამ წიგნში, რომელიც მისმა ერთგულმა ცნობილმა მეცნიერმა, ცნობილი ოთხტომეულის "სატიამ შივამ სუნდარამ"-ის ავტორმა პროფესორმა ნ. კასტურიმ ჩაიწერა, შეკრებილია სიბრძნის ფასდაუდებელი განძი, რომელიც უეჭველად დაეხმარება ჭეშმარიტების ყველა მაძიებელს სულიერების გზაზე, მიუხედავად ასაკისა და რელიგიური მრწამსისა.
ბჰაგავან შრი სატია საი ბაბას ამ წიგნში, რომელიც მისმა ერთგულმა, ცნობილმა მეცნიერმა, ცნობილი ოთხტომეულის "სატიამ შივამ სუნდარამი"-ს ავტორმა – პროფესორმა ნ. კასტურიმ ჩაიწერა, შეკრებილია სიბრძნის ფასდაუდებელი განძი, რომელიც უეჭველად დაეხმარება ჭეშმარიტების ყველა მაძიებელს სულიერების გზაზე, მიუხედავად ასაკისა და რელიგიური მრწამსისა.
ამ წიგნით შეძლებთ გააცნობიეროთ, რომ ის სამყარო, რომელსაც გარეშედ და თქვენგან განცალკევებულად თვლით, სინამდვილეში თქვენი ანარეკლია, სარკეა, რომლის დანიშნულებაა ღმერთისკენ მიმავალ გზაზე მიგითითოთ. აღმოაჩენთ, რომ მთელი თქვენი წარმატებები და წარუმატებლობები, ადამიანებთან დამოკიდებულებები, უბედურებები, სურვილები, ავადმყოფობები, გრძნობები, სირთულეები - ერთი სიტყვით, მთელი გამოცდილება, რასაც გადიხართ, სიყვარულის მასწავლებელი ხდება. თქვენ წინაშეა წიგნის პირველი გამოცემა, რომელიც მკითხველთა თხოვნით გაფართოებული და დამატებულია.
ეს წიგნი დაუფასებელი საჩუქარია მკითხველებისთვის, რადგან ცოცხალ ღვთაებრივ სიტყვას წარმოაჩენს. 1972 წელს სატია საი ბაბამ აშრამა „ბრინდავანში“ ყოველწლიური საზაფხულო სკოლა წამოიწყო, რომლის დროსაც ბაბა საუბრების ციკლს ატარებს ინდოეთის კულტურისა და სულიერების შესახებ, და გამოცდილი მასწავლებლები, ფილოსოფოსები და ღვთისმეტყველები ლექციებს უკითხავენ სტუდენტებსა და მასწავლებლებს. ამ წიგნში შესულია საი ბაბას საუბრები 1979 წლის საზაფხულო სკოლაში. იგი იმ საკითხთა უდიდეს არეს მოიცავს, რომლებიც სულიერებასთან და ყოველდღიურ ცხოვრებაში მის ასახვასთანაა დაკავშირებული. მასში უბრალო და მშვენიერი ენითაა განმარტებული ბჰაგავად გიტას და ვედანტის ჭეშმარიტებები თანამედროვე მსოფლიოს აქტუალური პრობლემების შუქზე.
წიგნი მოგვითხრობს იმის შესახებ, რომ ადამიანს წარსულზე ფიქრი არ მართებს. გაუმაძღარმა დრომ უკვე შთანთქა იგი. მომავალიც არ უნდა გაღელვებდეთ, რადგან ის, რაც ბედად გაქვთ, მაინც მოხდება. ეცადეთ აწმყოში სრულად ენდოთ ყოვლისშემძლეს. დაე ღმერთის რწმენა სამკურნალო ბალზამი გამხდარიყოს ცხოვრების მწარე ტკივილებისთვის. ვინაიდან არ შეიძლება რწმენა ვუწოდოთ იმას, რაც არ იძლევა გამძლეობას, თვინიერებას და სიმშვიდეს. აქ თავმოყრილია საუბრები ყველაზე უფრო მთავარზე, რაც ჩვენამდე მოიტანა ვედების სიბრძნემ – უპანიშადებზე.
"ადამიანთა სამყარო ისეთია, რომ ყოველი ადამიანი თვითონაა მიზეზი თავისი ბედისა, კარგის თუ ცუდისა. თვითონაა მისი შემქმნელი, არქიტექტორი. ბედი, განგება, ბედისწერა, ღვთის ნება მთელი ეს „ამხსნელი“ სიტყვები ასახავს მხოლოდ ერთ კანონს – კარმის კანონს. ახლა კი წარმოიდგინეთ, რამდენად უფრო მომთხოვნი უნდა იყოს უზენაესი, რომელმაც მთელ სამყაროზე პასუხისმგებლობა აიღო თავის თავზე. ბუნების ყველა მდგენელი რომ კარგად და უწყვეტად მუშაობდეს, იგი იძულებულია წუნდაუდებელი წესები შემოიღოს. დაფიქრდით, რა მრავალრიცხოვანი და მასშტაბური უნდა იყოს ისინი! ეს კანონები ყველაფერს მართავს, რაც მოქმედებს და რაც უმოქმედოდაა ბუნებაში".
ამერიკელი ფსიქიატრი და ბჰაგავან შრი სატია საი ბაბას ერთგული თაყვანისმცემელი, სემუელ სენდვაისი მკითხველისთვის ცნობილია წიგნის - "საი ბაბა: წმინდანი და ფსიქიატრი" - მეშვეობით. ახალ წიგნში იგი საი ბაბასთან თავისი ურთიერთობის გამოცდილებას გვიზიარებს, მოგვითხრობს, ბაბას სწავლებამ რა გავლენა მოახდინა მის სამედიცინო პრაქტიკაზე, მთელი მისი ოჯახის ცხოვრებაზე, მსჯელობს ზოგადსაკაცობრიო და სულიერ ღირებულებებზე და ადამიანურ ურთიერთობათა პრობლემებზე. წიგნი დაწერილია ცოცხალი და გასაგები ენით, სავსეა ნათელი და საინტერესო მაგალითებით. წიგნი განკუთვნილია იმ მკითხველთა ფართო წრისათვის, რომლებიც საკუთარი თავის გაგებასა და სრულყოფას ცდილობენ.
"უპანიშად" ნიშნავს დაიხარო და დაჯდე. დაჯდე მასწავლებლის პირისპირ და გაირინდო, გახსნა ყური და გული, ხარბად ისმინო სიბრძნის სიტყვები და სვა ნექტარი უკვდავი ცოდნისა საკუთარი თავის შესახებ, და აღტაცებით თრთოდე ახალ აღმოჩენათა გამო. ცოცხალი სიბრძნის შეგნება მხოლოდ იმ გონებით შეიძლება, რომელიც გათავისუფლებულია ყველა მიბმულობისა და სიძულვილისაგან, ეგოიზმისა და საკუთრების გრძნობისაგან. როდესაც გულის ტბა ყლარტის ბლანტი ფენისაგან გასუფთავდება, "მე" მთელი თავისი პირველარსებული ჩინებულებით გაბრწყინდება. ის, ვინც თავისი თავი ჰპოვა, თაყვანისცემის ღირსია, რადგან ჭეშმარითად განთავისუფლებულია. იგი იმას შეერწყა, ვისი შეცნობაც და ვისი საკუთარ თავში გახსნაც ასე სწყუროდა.
ამ წიგნში თავმოყრილია გამონათქვამები სატია საი ბაბას საუბრებიდან, რომლებიც მიძღვნილია თვითშემეცნებისა და ღმერთის შეცნობის ხელოვნებას. ადამიანთა უმრავლესობას, რომელიც თავისი ბედითა და ცხოვრებით უკმაყოფილოა, უნარი არ აქვს რაიმე შეცვალოს. ასეთ ადამიანებს შემოქმედებითი ენერგია არ ყოფნით. თვითშემეცნება გასაღებს წარმოადგენს შემოქმედებითი ენერგიის განვითარებისთვის.
წინამდებარე კრებულში თავმოყრილია უკანასკნელი წლების ჩემი მუშაობის შედეგები. ჩემი სამეცნიერო ინტერესების ტრადიციულ სფეროებს – მიკენურ ტექსტებსა და ძველი მსოფლიოს სოციალურ ისტორიას - ბოლო ხანებში შეემატა მითოლოგია როგორც წყარო ისტორიული კვლევისათვის. აქ იგულისხმება ზოგადი, მეთოდოლოგიური პრობლემატიკაც, კონკრეტული მითებისა თუ თქმულებების მიხედვით ისტორიულ მოვლენათა რეკონსტრუქციაც და მითოლოგიურ პარალელთა შესწავლა - შეფასებაც. შუამდინარეთთან და ანატოლიასთან ბერძნული და ქართული პარალელებისა თუ კონტაქტების კვლევამ ჩემს თვალსაწიერში დააბრუნა ძველახლოაღმოსავლური სამყარო.
შუასაუკუნეების ხელნაწერებმა შემოგვინახა რამდენიმე ფრაგმენტი ვრცელი რომანიდან, რომელიც წარმოადგენს ანტიკური ლიტერატურის ერთ-ერთ ყველაზე ორიგინალურ ძეგლს. მხოლოდ ერთეულმა ლიტერატურულმა თხზულებებმა თუ გააღვიძა მეცნიერთა და მკითხველთა ისეთი ინტერესი, როგორც ამ თავისშესაქცევმა ლექსისა და პროზის ნაზავმა, რომელიც სატირიკონის სახელით არის ცნობილი. ხელნაწერებში მას ეწოდება შატურაე ანუ სატირები, ხოლო ბერძნულად იგი ჟღერს, როგორც შატყრიცონ ("სატირული თხზულება" ან "სატირული თხზულებები"). ეს ის ძეგლია, რომელიც მიუხედავად მისი ფრაგმენტულობისა, პოპულარობით ტოლს არ უდებს სხვა ლიტერატურულ შედევრებს, რომლებიც კლასიკურმა ანტიკურობამ უანდერძა თანამედროვეობას. ამას დღემდე არსებული მისი 18 ინგლისური თარგმანიც ადასტურებს, რომელთაგან პირველი 1694 წელს, ხოლო ბოლო – 2003 წელს შესრულდა.
ავტობიოგრაფიულ რომანში „ბინადრობის ნებართვა“ მოქმედება 70-იანი წლების ჟენევაში ხდება. მთავარი გმირი, 12 წლის ანდრე, სიცილიელი იმიგრანტის შვილია. შვეიცარიაში გადასახლებული იტალიელი ბავშვისთვის ინტეგრაცია ძნელი აღმოჩნდა. შეძლებს კი მარტოსული მოზარდი, გააგებინოს მშობლებს თავისი პრობლემები, მოიპოვოს მეგობრები?