„შემეცნების ფილოსოფია და თეორია“ შესტოვის ღრმა და შეუდარებლად ორიგინალური ექსკურსია წარსულში, როგორც ყოველთვის, სხვა ფილოსოფიურ სისტემათა მიუკერძოებელი და განყენებული კვლევა-შესწავლის ფონზე, შექმნილი 1912 წელს.
წიგნში საუბარია ორი მეგობრის "თბილისურ" ამბებზე. ბესო აბაშიძე ობსესიურ-კომპულსიური აშლილობით იტანჯება. მის გვერდით მყოფი კოსტა არაბული კი, ცდილობს ქაოტური ამბები ერთმანეთთან შეაკავშიროს. სექსი, ნარკოტიკები, კუდში ადევნება, თვალთვალი, სოციუმის განუწყვეტელი მცდელობა შენი ბედი შენს გარეშე გადაწყვიტონ.