„შემეცნების ფილოსოფია და თეორია“ შესტოვის ღრმა და შეუდარებლად ორიგინალური ექსკურსია წარსულში, როგორც ყოველთვის, სხვა ფილოსოფიურ სისტემათა მიუკერძოებელი და განყენებული კვლევა-შესწავლის ფონზე, შექმნილი 1912 წელს.
წიგნში განხილულია ჰომეროსის ეპოსში ტროას და ტროელების მითოპოეტური და ისტორიული აღქმის ძირითადი ასპექტები. გამოკვლეულია ის პრინციპები, რომელთა საშუალებითაც ჰომეროსი მის ხელთ არსებულ ისტორიული და მითოლოგიური მასალის პოეტური გადამუშავების საფუძველზე ახდენს ტროასა და ტროელების პოეტური ხატის შექმნას, წარმოგვიდგენს ტროას ძველი სამყაროს ერთ-ერთ ყველაზე უფრო მნიშვნელოვან და ტრაგიკული ბედის მქონე ქალაქად. წიგნი განკუთვნილია როგორც სპეციალისტებისთვის, ბერძნულ-რომაული ფილოლოგიის სპეციალობის სტუდენტებისათვის, ასევე მკითხველთა ფართო წრისათვის.