საბავშვო

ბურატინოს ანუ "ხის თოჯინას" ამბავი ეფუძნება კარლო კოლოდის "პინოკიოს თავგადასავალს". ესაა ზღაპარი ხის ცელქი და გულკეთილი ბიჭუნას შესახებ, რომელიც ოქროს გასაღების საიდუმლოებას ხსნის, ისე თითქოს მოვლენები დეტექტიურ რომანში ვითარდებოდეს.

1926 წლიდან მოყოლებული, ვინი პუჰი და მისი მეგობრები - დრუნჩა, ჭოტი, ვეფხვი და მუდამ ნაღვლიანი იო-იო - დღემდე წარუშლელ შთაბეჭდილებას ახდენენ მკითხველზე. ესაა ა.ა. მილნის ქმნილებები, რომლებიც მან თავისი შვილის, ქრისტოფერ რობინისთვის გამოიგონა. ეს პერსონაჟები და მათი ამბები - ბავშვობის განძია, რომლებიც დღემდე ისეთი გულწრფელობით გვესაუბრებიან, რაც ჭეშმარიტ  თხრობას გამოარჩევს.

კაპი, სულიკო, ზერბინო, დოლჩე, დედა ბარბარენი, სინიორ ვიტალისი, მათია, გაროფოლი და, რაღა თქმა უნდა, თავად რენე. საკმარისია გავიცნოთ და ამ პერსონაჟების დავიწყება შეუძლებელია. "უსახლკარო", გამოქვეყნებული 1878 წელს, მყისვე იქცა საყმაწვილო ლიტერატურის კლასიკად. თუმცა, რა ასაკისაც არ უნდა იყოს მკითხველი, შეუძლებელია არ მოიხიბლოს ჰექტორ მალოს თხრობის გასაოცარი უნარით.

"პირველყოფილი კულტურის ისტორია" - ესაა დიმიტრი უზნაძის მიერ პირველყოფილი საზოგადოების განვითარების ძირითადი მახასიათებლების აღწერა სასკოლო ასაკის ბავშვებისთვის, რაც შესაძლოა დროდადრო გულუბრყვილოდ მოგვეჩვენოს, მაგრამ ერთობ საინტერესო საკითხავს წარმოადგენს.

სავაჭრო ფირმის თანამშრომელი სინიორ ბანკი ხშირადაა სახლიდან წასული და პატარა ქალიშვილს ყოველ საღამოს ზღაპრებს უყვება ტელეფონით. სწორედ ეს სატელეფონო მონათხრობები შეადგენს ჯანი როდარის მცირე ზომის ზღაპრების კრებულს, რომელიც 1962 წელს გამოქვეყნდა.

თუკი ვინმეს შესახებ შეიძლება ითქვას, მუცლით მეზღაპრეაო, ეს პირველ რიგში ალბათ გერმანელი ბარონი მიუნჰაუზენია, ვის ყოვლად დაუჯერებელ თავგადასავლებს მოგვითხრობს რუდოლფ ერიხ რასპე საქვეყნოდ ცნობილ წიგნში.

სითბოთი და სევდით აღსავსე ზღაპრების კრებულში შესულია ისეთი საქვეყნოდ ცნობილი ნამუშევრები, როგორიცაა „თოვლის დედოფალი“, „შიშველი მეფე“, „მახინჯი იხვის ჭუკი“, „ბულბული“ და სხვა, რაც უკვე 150 წელზე მეტია ყველა ქვეყნის ბავშვის საყვარელ საკითხავს წარმოადგენს.

ეს არის თავგადასავალი დაბადებიდან ძალიან მაღალი ხმით დაჯილდოვებული პატარა ბიჭუნა ჯელსომინოსი, რომელიც მრავალ სიკეთეს სჩადის, ბევრ ფათერაკს გადაეყრება, საბოლოოდ კი ცნობილი მომღერალი ხდება.

„უდაბნოსა და ტევრში“ (1911) სენკევიჩის ერთადერთი საბავშვო რომანია, რომელიც სუდანში მაჰდის აჯანყებისას გატაცებული ორი მეგობრის, სტაშ ტარკოვსკისა და ნელი რავლისონის ამბავს მოგვითხრობს. ეკრანიზებულია ორჯერ.

"უფლისწული და მათხოვარი" მარქ ტვენის პირველი და ყველაზე ცნობილი ისტორიული რომანია, რომელშიც ირონიულად არის აღწერილი XVI საუკუნის ინგლისის სახელმწიფო და სასამართლო სისტემების ნაკლოვანება-შეუსაბამობანი. პირველად გამოქვეყნდა კანადაში 1881 წელს.

ალბათ არ არსებობს უფრო ცნობილი წიგნი, ვიდრე "ტომ სოიერის თავგადასავალი", რომელსაც უკვე ას წელზე მეტია თანაბარი სიამოვნებით კითხულობენ ბავშვები და მოზრდილები. მასში ყველაფერია, რაც ასე იზიდავს მკითხველს: თავგადასავლები, რომანტიული სამყარო, იუმორი, დაძაბული სიუჟეტი და თავად მთავარი გმირის - ტომ სოიერის სასიყვარულო განცდები.

"პატარა უფლისწული" (1943) სენტ-ეგზიუპერის საქვეყნოდ ცნობილი მოთხრობაა, რომელიც ყველაზე მნიშვნელოვანს, ჩვენს პლანეტაზე ცხოვრებას ეხება, რომელიც ხშირად გულცივი, მაგრამ მაინც ერთადერთი და საყვარელია.

ყველასათვის საყვარელი ბიჭუნას, ტომ სოიერის, თავგადასავალი, რომელიც ამავე სახელწოდების რომანის სახით პირველად 1876 წელს გამოქვეყნდა, არის საბავშვო-სათავგადასავლო ამბავი, რომლის ძირითადი თემა მთავარი გმირის ზნეობრივი, ინტელექტუალური და ფსიქოლოგიური განვითარებაა. ნაწარმოები დღემდე წარმოადგენს ამერიკის ერთ-ერთ ყველაზე მოთხოვნად წიგნს.