„შემეცნების ფილოსოფია და თეორია“ შესტოვის ღრმა და შეუდარებლად ორიგინალური ექსკურსია წარსულში, როგორც ყოველთვის, სხვა ფილოსოფიურ სისტემათა მიუკერძოებელი და განყენებული კვლევა-შესწავლის ფონზე, შექმნილი 1912 წელს.
"მინდოდა, გამომეხატა ყოველი ქალის სათქმელი, რათა სცოდნოდათ, რომ მარტო არ არიან ამ ქვეყანაზე. ძვირფასო ქალბატონო, ყოველი ჩვენგანი იმავეს განიცდის, რასაც შენ, თუმცა შენ ეს არ იცი და ამიტომ ეს სიტყვები შენი სამყაროსთვის ახლობელი გახდება. ადამიანის დაბადებიდან დედის საშვილოსნო ორმოცი დღის განმავლობაში სისხლმდინარეა. ადამიანის გარდაცვალებიდანაც ორმოცი დღის განმავლობაში ვგლოვობთ. ამ რიცხვში არის რაღაც, რაც სიცოცხლეს სიკვდილთან აკავშირებს. ამიტომ... აი, შენთვის დაწერილი ჩემი ორმოცი წერილი".