რელიგია

ნოველა ინდოელი წმინდანისა და განდეგილის შესახებ, რომელიც დასავლურ ცივილიზაციას გაერიდა და ცხოვრება ბუნებაში განმარტოვებულ თვითჩაღრმავებას დაუთმო, შესულია „ჯუნგლის წიგნის“ მეორე ნაწილში.

წიგნში შესულია ესეები ავტორის ვრცელი ფილოსოფიურ-ესეისტური თხზულებიდან “ქრისტე და ანტიქრისტე რუსულ ლიტერატურაში: ლევ ტოლსტოი და დოსტოევსკი” (1900-1902), სადაც ორი დიდი რუსი კლასიკოსის შემოქმედების კვლევაზე დაყრდნობით ეპოქის უმნიშვნელოვანესი რელიგიური და ფილოსოფიური საკითხებია დასმული.

სრულიად არ გჭირდებათ ნასა-ს ურთულესი მექანიზმები და გიგანტური მანქანები. დაეუფლეთ მზის სისტემაში თავისუფლად მოგზაურობას. ნატიფი, სულიერი ენერგიის წყალობით შეგიძლიათ, ესტუმროთ სხვა პლანეტებს და იხილოთ ღმერთის მიერ შექმნილი საოცრებანი; გასცდეთ მატერიალურ სამყაროს და კრიშნას სავანეში – თქვენი მარადიული სამყოფელისკენ იმოგზაუროთ. „იოლი მოგზაურობა სხვა პლანეტებზე“ ვრცლად მიმოიხილავს უკიდეგანო კოსმოსსა და სულიერ სამყაროს; საშუალებას გაძლევთ, თავად აირჩიოთ, საით გსურთ გამგზავრება.

„ბჰაგავად-გიტა, როგორც ასეთი“ წიგნზე განუზომლად მეტია. იგი „გიტას“ ყველაზე გავრცელებული გამოცემაა დასავლეთის ქვეყნებში. მასში თავმოყრილია ცოდნაც და ღვთისადმი ერთგულებაც; ამიტომაც შესწევს უნარი, უკეთესობისაკენ შეცვალოს ადამიანის სიცოცხლე. „ბჰაგავად-გიტაში“ გადმოცემულია ხუთი ძირითადი ჭეშმარიტებისა და თითოეული მათგანის დანარჩენებთან ურთიერთკავშირის შესახებ ცოდნა. აი, ეს ხუთი ჭეშმარიტება: კრიშნა, ანუ ღმერთი, ინდივიდუალური სული, მატერიალური სამყარო, ამ სამყაროში აღსრულებული საქმენი და დრო. „გიტა“, რომელიც ინდოეთის სულიერი სიბრძნის არსია, ნათლად განმარტავს ცნობიერების, „მე“-ს და სამყაროს ბუნებას; იძლევა პასუხებს საუკუნეების მანძილზე ფილოსოფოსთა მიერ დასმულ შეკითხვებზე. „გიტას“ თარგმნის პროცესში ა. ჩ. ბჰაქტივედანტა სვამი პრაბჰუპადა მუდამ ერთგული რჩებოდა კრიშნას სიტყვებისა, ამიტომაც გახსნა „გიტას“ უძველესი ცოდნის ყველა საიდუმლოს კლიტენი, გაგვანდო ჩვენ და ამით თვითსრულყოფასა და სულიერ წინსვლაში დაგვეხმარა. „გიტა“ კრიშნასა და მის ძვირფას მეგობარ არჯუნას შორის საუბარია. ბიძაშვილებსა და მეგობრებთან ომში ჩაბმის წინ დიდ მეომარ არჯუნას ებადება კითხვები: რატომ უნდა იბრძოლოს, რა არის სიცოცხლის აზრი და რა ელის სიკვდილის შემდეგ? პასუხად კრიშნა თავის მეგობარს დაბნეულობის ბურუსს უფანტავს და სულიერად აცისკროვნებს... ყოველ ჩვენგანს კი მოგვიხმობს, იმავე ნათელ გზას შევუდგეთ.

ვედების მთელი სიბრძნე თავმოყრილია 108 უპანიშადში, რომელთაგან „შრი იშოპანიშადი“ უმთავრესია: მისი თვრამეტი ლექსი ყოველგვარი ცოდნის დასაბამის სიღრმისეული შეცნობის საშუალებას იძლევა. სულიერ ძიებას მოწყურებულნი ათასობით წლის მანძილზე ეწაფებოდნენ მისტიურ, ღრმად ფილოსოფიურ უპანიშადებს. როგორც თავად სახელი („უპა“ – „ახლოს“, „ნი“ – „ქვემოთ“, „შად“ – „ჯდომა“) მეტყველებს., ადამიანი სულიერი მოძღვრის სიახლოვეს უნდა დაჯდეს და ცოდნას დაეუფლოს. მაგრამ რა ცოდნას? ამას ამ უპანიშადის სახელი თავად გვიხსნის: „იშა“ ნიშნავს „უმაღლეს განმგებელს“. მაშ, დავსხდეთ სულიერი წინამძღვრის სიახლოვეს და დავეუფლოთ უმაღლესი განმგებლის, ღმერთის, შესახებ სწავლებას. პროცესი მეტად ადვილად წარიმართება, თუ ცოდნას აუთენტური წყაროდან დავეუფლებით. ამ ამოცანას ზუსტად პასუხობს შრილა პრაბჰუპადას თარგმანი და კომენტარები, რომელიც უპანიშადების ცოდნის სიღრმეებს გვაზიარებს.

წიგნი შეიცავს ბჰაქტისიდდჰანტა სარასვატის პირად წერილებს, რომლებშიც ის გვიხსნის კრიშნას ცნობიერების მთელ რიგ ასპექტებს. მკითხველი აღტაცებაში მოჰყავს მის ბუნებრივ თავმდაბლობასა და უდიდეს შემეცნებას ღმერთის პიროვნებისა, რასაც ასე გულუხვად გვინაწილებს.

ბიოგრაფია ა.ჩ. ბჰაქტივედანტა სვამისა (შრილა პრაბჰუპადა), რომელმაც დააარსა კრიშნას ცნობიერების საერთაშორისო საზოგადოება და მთელ მსოფლიოს გააცნო უძველესი მეცნიერება სულის, ღმერთისა და მათი მარადიული კავშირის შესახებ, რაც წარმოდგენილია ვედურ წერილებში. ეს სწავლება 500 წლის წინათ ბენგალიაში განაახლა შრი კრიშნა ჩაიტანიამ, რომელიც განსაკუთრებით ხაზს უსვამდა ჰარე კრიშნა მაჰა-მანტრის მნიშვნელობას.

მსაჯულნი (ბერძ. Κριταί, ებრ. ספר שופטים‎, „Sefer Shoftim“) – ებრაული ბიბლიისა და ქრისტიანული ძველი აღთქმის მეშვიდე წიგნი. ებრაული ბიბლიის გადმოცემაში ის მოიცავს დროს იესო ნავეს ძის წიგნში აღწერილ დაპყრობასა და სამუელის წიგნებში აღწერილ სამეფოს დამყარებას შორის, რომლის დროსაც ბიბლიური მსაჯულები მსახურობდნენ დროებით ლიდერებად.

ტრაქტატი აღწერს სიკვდილისთვის მზადების რამდენიმე საფეხურს. ავტორი ცდილობს გააძლიეროს, დაიცვას მომაკვდავი სიკვდილის ჟამს სასოწარკვეთილების ცდუნებისაგან. ლუთერი ურჩევს სიკვდილის წინაშე მდგარ ადამიანებს წარმოიდგინონ სამი მოელვარე სურათი – სიცოცხლის, წყალობისა და ზეცის, იმისათვის, რათა განდევნონ ცნობიერებიდან მათი სამი სრულიად საპირისპირო – სიკვდილი, ცოდვა და ჯოჯოხეთი.

ადრეულ ქრისტიანობას, ისევე, როგორც სხვა დიდ რელიგიებს, ჰქონდა საიდუმლოებები, რომელთაც მისი მიმდევრები ისე ინახავდნენ, როგორც ფასდაუდებელ საგანძურს. ქრისტეშობიდან პირველ საუკუნეებში უმაღლესმა საეკლესიო იერარქიამ ამ ჭეშმარიტებათა დამალვა დაიწყო რიგითი მორწმუნეებისაგან და მათ შესახებ მხოლოდ მცირეოდენმა განდობილმა იცოდა. ავტორი მიიჩნევს, რომ მხოლოდ რელიგიური ჭეშმარიტებების დონის ამაღლებით შეიძლება გზის გახსნა საიდუმლოების ცოდნის აღდგენისაკენ და მცირე მისტერიების სწავლებისაკენ, რომლებიც წინ უნდა უსწრებდეს დიადი მისტერიების სწავლებას. ნაშრომის მიზანია, მოკლედ აგიხსნათ მცირე მისტერიები, ანუ ნაწილობრივი გახსნა ღრმა ჭეშმარიტებებისა და გაჩვენოთ ამ იდუმალი მოძღვრების ბუნება. წიგნის მიზანია, გაამჟღავნოს აღნიშნული მცირე მისტერიები და გააცნოს ადამიანებს ქრისტიანობის მისტიკური მხარეები – არა გარე ქრისტეს საშუალებით ხსნა, არამედ შინაგანი ქრისტეს სრულყოფილებამდე მიყვანა – აი, რა იყო ეზოტერული ქრისტიანობის, მცირე მისტერიების მოძღვრება.

წიგნი „კარმა-იოგა“ შედგენილია 1893-1896 წლებში ამერიკასა და ინგლისში სვამი ვივეკანანდას ლექციების საფუძველზე, რომელშიც საუბარია კარმის გავლენაზე, შრომის საიდუმლოებაზე, ვალის მნიშვნელობაზე, საკუთარი თავის/ქვეყნიერების დახმარებაზე, გულცივობასა და თვითაღკვეთაზე, თავისუფლებაზე და ა.შ. აღსანიშნავია რომ ამ ქართულ გამოცემაში შესულია როგორც ლექციები კარმა-იოგაზე, ასევე, სხვადასხვა წლებში წაკითხული თემატურად სრულიად განსხვავებული 4 ლექციაც: 1. ღვთაებრივ სიყვარულზე, 2. რელიგიის მნიშვნელობაზე, 3. ღმერთზე და ადამიანზე, 4. შიდა სამყაროთი ცხოვრებაზე. წიგნი წარმოადგენს ავტორის ერთ-ერთ ძირითად ნაშრომს.

დოქტორი გრემი ჰყვება ღვთის მტკიცე აღთქმაზე, რომელიც სულიერ სიმშვიდეს იძლევა და ამასთან ერთად ჭეშმარიტ მშვიდობასაც გულში ჩვენი პირადი ცხოვრებისთვის, მაშინ, როცა სტრესში ვართ, ტვირთი გვადევს ან გულგატეხილნი ვართ.

„იესო ნავეს ძე“ არის ებრაული ბიბლიის და ძველი აღთქმის მეექვსე წიგნი, რომელშიც მოთხრობილია ისრაელის ლაშქრობები ცენტრალურ, სამხრეთ და ჩრდილოეთ ქანაანში, მათი მტრების განადგურება და მიწის დანაწილება თორმეტ შტოს შორის.

ეს წიგნი ქრისტიანულ განშტოებათა მრწამსის საგულდაგულოდ გამოკვლეული, დოკუმენტირებული შედარება და ისტორიული და თანამედროვე ანალიზია, რომელიც სამი დიდი ეკლესიის (მართლმადიდებლური, კათოლიკური და პროტესტანტული) მსოფლმხედველობას მიმოიხილავს.

მეორე რჯული (ბერძ. Δευτερονόμιον, ებრ. דְּבָרִים‎, „Devarim“) – ძველი აღთქმის ხუთწიგნეულისა და ბიბლიის მეხუთე კანონიკური წიგნი. შედგება ხალხისადმი მიმართული მოსეს სამი დიდი საუბარი/ქადაგებისაგან, რომელთა მიზანია მათთვის წარსულის მოვლენების შეხსენება და უმთავრესად, მოწოდება, მუდამ უერთგულონ თავიანთ ღმერთთან დადებულ აღთქმას.

Charles Taliaferro - Author, Professor of Philosophy, St. Olaf College.