წიგნები

"ტრანზაქციული ანალიზი" გახლავთ ძირითადი ნაწილი ერიკ ბერნის წიგნისა "ადამიანები, რომლებიც თამაშობენ თამაშებს", რომელშიც იგი ადამიანის სასცენარო გზას აღწერს "დროიდან, რომელიც მის დაბადებას უსწრებს, მოვლენებამდე, რომლებსაც ადგილი მისი სიკვდილს შემდეგ ექნებათ".

"დასავლეთის ფრონტი უცვლელია" გახლავთ ერიხ მარია რემარკის 1928 წელს გამოქვეყნებული რომანი, რომელიც გერმანელი ჯარისკაცების ფიზიკურ და მენტალურ სტრესს აღწერს პირველი მსოფლიო ომის პერიოდში. წიგნი აკრძალული იყო ფაშისტურ გერმანიაში, მის ეგზემპლარებს ეძებდნენ და წვავდნენ. რომანი ორჯერ არის ეკრანიზებული.

გრიგოლ რობაქიძის 1917 წელს შექმნილი პიესა „ლონდა“ წარმართულ საქართველოში ვითარდება. ღმერთის გულის მოსალბობად მსხვერპლად ულამაზესი, ლონდა, უნდა შეეწიროს, რასაც მისი ტრფიალი თამაზ ბატონიშვილი ეწინააღმდეგება. ლონდა, ვისთვისაც სიკვდილი და სიყვარული, თანასწორია, ნებაყოფლობით მიდის მსხვერპლად შეწირვაზე, რასაც თამაზი აასრულებს და შეყვარებულთან ერთად გადასკდება მდინარეში. ასეთია, გრიგოლისეული სიყვარული, რომელზე “უტკბილესი არა არის რა ქვეყანაზე. მაგრამ ამავე დროს სიგიჟის თესლია იგი.“

„სარდაფი“ 1910 წლის პარიზის ატმოსფეროს ასახავს გრაფის სახლის მაგალითზე, სადაც სარდაფი შინამოსამსახურეთა სამყოფელია, ხოლო ზედა სართულები - ბატონების. ესაა უსამართლობის, უბედურებისა და უიმედობის სამყარო, საიდანაც ხსნასა და გამოსავალს ავტორიც კი ვერ პოულობს. გამოქვეყნებულია 1958 წელს.

რეი ბრედბერის დისტოპიური რომანი "ფარენჰეიტი 451" 1953 წელს გამოქვეყნდა და მყისვე ამ ჟანრის ერთ-ერთ საუკეთესო ნამუშევრად იქცა. ნაწარმოები აღწერს ამერიკული საზოგადოების მომავალს, სადაც მეხანძრეები ეძებენ და ცეცხლს უკიდებენ ყველა წიგნს, რომელსაც კი იპოვიან. ესაა მნიშვნელოვანწილად წინასწარმეტყველური ნაწარმოები (კედლის კინოთეატრი, საყურისები, ბანკომატები), თუმცა თავად ავტორი მას გამაფრთხილებელს უწოდებდა, ტოტალიტარიზმისგან გამაფრთხილებელ წიგნს. "ფარენჰეიტი 451" არაერთხელაა ადაპტირებული თეატრისა და კინოსთვის.

გოგოლის მიერ 1830-40-იან წლებში შექმნილი მოთხრობების ციკლი აერთიანებს ნაწარმოებებს, რომელთა მოქმედების ადგილი სანქტ-პეტერბურგია, და ყველა მათგანი პატარა ადამიანის პრობლემას განიხილავს. წინამდებარე კრებულში შესულია სამი მოთხრობა: „ნევის პროსპექტი“, „შინელი“ და „შეშლილის წერილები“.

„ალუბლის ბაღი“ - ესაა ჩეხოვის ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი ნაწარმოები და იმ პერიოდის ყველაზე ცნობილი რუსული პიესა. მის მთავარ გმირს არა პერსონაჟი, არამედ ალუბლის ბაღის სახე წარმოადგენს, რაც რუსეთის მაშინდელი თავადაზნაურობის სიმბოლოა. პიესაში ბაღი იჩეხება ანუ თავადაზნაურობის რუსეთი წარსულს ბარდება, მის ნაცვლად კი ახალი, ვაჭრებისა და მარად სტუდენტთა რუსეთი მოდის. შექმნილია 1903 წელს, პრემიერა შედგა 1904 წლის 17 იანვარს.

სავაჭრო ფირმის თანამშრომელი სინიორ ბანკი ხშირადაა სახლიდან წასული და პატარა ქალიშვილს ყოველ საღამოს ზღაპრებს უყვება ტელეფონით. სწორედ ეს სატელეფონო მონათხრობები შეადგენს ჯანი როდარის მცირე ზომის ზღაპრების კრებულს, რომელიც 1962 წელს გამოქვეყნდა.

„ლამაზი მეგობარი“ მოპასანის რიგით მეორე რომანია, რომელიც 1885 წელს გამოქვეყნდა. იგი აღწერს ჟურნალისტ ჟორჟ დურუას მიერ უზნეო და კორუმპირებული გზით პარიზის ერთ-ერთი ყველაზე წარმატებული ადამიანის მდგომარეობის მიღწევის ამბავს, რისთვისაც ის მდიდარი და გავლენიანი ქალბატონებით მანიპულირებს.

ხანშიშესული ქალბატონი და, იმავდროულად, დეტექტივი ჯეინ მარფლი ბავშვობის მეგობარ ქერი ლუიზ სეროქოლდთან მიემგზავრება მის მამულ სტოუნიგეიტში, თითქოს დასასვენებლად, სინამდვილეში კი საეჭვო ვითარებაზე დასაკვირვებლად. ეჭვები მალევე დასტურდება, რადგან აქ იგი მახვილგონივრულად დაგეგმილ მკვლელობათა სერიის მოწმე გახდება... ვინ? რატომ? რა მიზნით? ამ კითხვებზე პასუხის გაცემა მკითხველს საკმაოდ გაუჭირდება, სანამ ნაწარმოების კვანძი არ გაიხსნება. ეს საინტერესო დეტექტივი 1952 წელს გამოქვეყნდა.

“ონტოლოგიური დასაბუთების სახით ჩვენ გვაქვს იშვიათი მაგალითი აზრთა წყობისა, რომლის უარყოფაშიც ისეთმა ანტიპოდებმა შეუწყვეს ერთმანეთს ხმა, როგორებიც არიან თომა აქვინელი და კანტი. ასეთ პირობებში თითქოს ონტოლოგიური დასაბუთების რეაბილიტაციის მცდელობა საკმაოდ უიმედო წამოწყებაა. და მაინც ჩვენ სწორედ ეს მცდელობა გვსურს აქ ვაქციოთ მკითხველის ყურადღების საგნად.” - ს. ფრანკი.

„ფარისეველთა კაბალა“, რომელიც ასევე „მოლიერის“ სახელითაა ცნობილი, ბულგაკოვმა 1929 წელს დაწერა მოსკოვის მხატვრული თეატრისთვის. პიესა ხელოვანის ბედს გვიჩვენებს ტირანიის პირობებში, ამასთან, მნიშვნელობა არ ენიჭება, რომელი ძალაუფლებიდან მოდის ეს ტირანია, სეკულარული თუ კლერიკალური - ტირანია ულმობელია და ხშირად შემოქმედის სიკვდილს იწვევს. საბჭოთა პერიოდში პიესა აკრძალული იყო.

1866 წელს გამოქვეყნებული რომანის მთავარი თემა ღარიბი სტუდენტის, როდიონ რასკოლნიკოვის ღრმა სულიერი აშლილობა და მორალური დილემაა - შესაძლებელია თუ არა დანაშაულის ჩადენა მომავალი კეთილი საქმის სახელით. რომანი ასევე სინჯავს რასკოლნიკოვის თეორიას იმისა, რომ არსებობენ ადამიანები, რომლებსაც ბუნებრივად აქვთ მინიჭებული დანაშაულის ჩადენის უნარი. „დანაშაული და სასჯელი“ ფსიქოლოგიური რომანის მწვერვალად მიიჩნევა.

1866 წელს გამოქვეყნებული რომანის მთავარი თემა ღარიბი სტუდენტის, როდიონ რასკოლნიკოვის ღრმა სულიერი აშლილობა და მორალური დილემაა - შესაძლებელია თუ არა დანაშაულის ჩადენა მომავალი კეთილი საქმის სახელით. რომანი ასევე სინჯავს რასკოლნიკოვის თეორიას იმისა, რომ არსებობენ ადამიანები, რომლებსაც ბუნებრივად აქვთ მინიჭებული დანაშაულის ჩადენის უნარი. „დანაშაული და სასჯელი“ ფსიქოლოგიური რომანის მწვერვალად მიიჩნევა.

"მამა გორიო" სამართლიანად ითვლება ბალზაკის ერთ-ერთ ყველაზე მნიშვნელოვან რომანად, რომელიც ვატერლოოში ნაპოლეონის დამარცხების შემდგომი პარიზის სოციალურ ყოფას ასახავს. მოქმედება საფრანგეთის დედაქალაქში მიმდინარეობს, მისი გმირები კი შვილების მოსიყვარულე მამა გორიო, კრიმინალი ვოტრენი და სტუდენტი რასტინიაკი არიან, რომელთაგან სამივე თავისებურად ეპოქის მსხვერპლს წარმოადგენს. გამოქვეყნდა 1835 წელს.

ეჟენ იონესკოს პირველი პიესა და, იმავდროულად, აბსურდის თეატრის პიონერი - „მელოტი მომღერალი ქალი“ - 1950 წლის 11 მაისს იქნება ნაჩვენები პირველად სცენაზე. პიესა უმთავრესად ორი წყვილის უაზრო და უშინაარსო დიალოგისგან შედგება, რომლებსაც ვერაფერი გაუგიათ ერთმანეთის და საბოლოოდ მათი ურთიერთობა სიტყვებისა და სულაც ასოების წამოძახილად იქცევა, რაც კვლავ და კვლავ უნდა განმეორდეს ამ თანამედროვე აბუსრდულ სამყაროში...