თარგმანი

"ახალგაზრდა ვერტერის ვნებანი" - ესაა მგრძნობიარე, არტისტული ახალგაზრდა კაცის ისტორია, რომელსაც მეგობრის საცოლე, ლოტტა შეუყვარდება. ვერტერი მიდის, მაგრამ ბრუნდება, გრძნობს რა საკუთარ თავს უიმედოდ. გაუზიარებელი სიყვარულითა და ცხოვრების სიცარიელის გრძნობით დათრგუნული ვერტერი სიცოცხლეს თვითმკვლელობით ასრულებს.

საფრანგეთში 1937 წელს გამოქვეყნებული ეს უმნიშვნელოვანესი ესსეი შემობრუნების მომენტად ითვლება სარტრის ფილოსოფიაში. მის შექმნამდე სარტრი მჭიდროდ იყო დაკავშირებული ფენომენოლოგიას, კერძოდ ჰუსერლსა და ჰაიდეგერს. წინამდებარე ნაშრომით სარტრმა შეუტია ტრანსცენდენტული ეგოს ჰუსერლისეულ გაგებას, ხოლო ჰუსერლთან განხეთქილებამ, თავის მხრივ, ხელი შეუწყო სარტრის გადასვლას ფენომენოლოგიიდან ეგზისტენციალურ დოქტრინებზე.

"რამოს ძმისწული" გახლავთ დიალოგი მთხრობელსა და ჟან-ფრანსუა რამოს შორის, რომელიც ცნობილი კომპოზიტორის ძმისწულია. დიდრო იყენებს პერსონაჟებს, რათა იმსჯელოს იტალიურ/ფრანგული საოპერო ორთაბრძოლის, ბავშვთა განათლების, გენიოსის ბუნებისა და  ფულის შესახებ. ხშირად უმიზნო საუბარი მასხრად იგდებს იმ დროის ცნობილ მოღვაწეებს, მათ შორის განმანათლებლებს, როგორებიც არიან მონტესკიე, რუსო და ვოლტერი.

ფრიდრიხ ნიცშეს ცნობილ ნაშრომში "სიკეთესა და ბოროტებას მიღმა" განვითარებულია იდეები მისი წინამორბედი წიგნისა "ესე იტყოდა ზარატუსტრა, და კიდევ უფრო დიდი გამოწვევაა სტანდარტებისათვის, რომლებსაც მორალთან დაკავშირებით იცავდნენ ფილოსოფოსები. წიგნი პირველად 1886 წელს გამოქვეყნდა.

"პარმენიდე", უპირველეს ყოვლისა, არის კრიტიკა, მიმართული თვით პლატონის ფორმათა თეორიის წინააღდეგ. მაგრამ დიალოგის მეორე და მეტად მნიშვნელოვანი ნაწილი, რომელიც ერთგვარად ბუნდოვანი და რთულად გასაგებია, პირველ ნაწილში დასმული პრობლემების გადაწყვეტას გვთავაზობს.

"პატარა ეიოლფი" არის პიესა ცალი ფეხით პარალიზებული პატარა ბიჭისა და მისი ოჯახის, ალმერსების შესახებ. პიესის დასაწყისში ეიოლფის მამა, ალფრედი, მთაში მოგზაურობიდან ბრუნდება, სადაც მან უარი თქვა წიგნზე მუშაობაზე, რათა შვილის აღზრდისათვის მეტი დრო დაეთმო. 1894 წელს შექმნილი პიესა იბსენის ერთ-ერთ კლასიკურ და ტრაგიკულ დრამად ითვლება.

ბიორნსონის ისტორიული დრამა შოტლანდიის მეფე ჯეიმს მეხუთის ერთადერთი კანონიერი შვილის, შოტლანდიის დედოფალ მარიამ სტუარტის მეფობას, საეკლესიო დავასა და ტახტისთვის ბრძოლას ეხება, ვიდრე მარიამის მიერ გადადგომამდე ვაჟიშვილის სასარგებლოდ.

"პროლეგომენები" კანტის ერთ-ერთი ძირითადი ნაშრომია, რომელიც მაქსიმალურად შეკუმშული სახით და ცხადად გადმოსცემს მისი ფილოსოფიის არსს. "პროლეგომენები" 1783 წელს გამოქვეყნდა, "წმინდა გონების კრიტიკის" გამოცემიდან ორი წლის შემდეგ და, კანტის აზრით, მთელი მისი ფილოსოფიის შესავლის როლი უნდა შეესრულებინა, რაც, შეგვიძლია ვთქვათ, რომ შეასრულა კიდეც.

ბერძნული მითოლოგია არის ერთობლიობა მითებისა, რომლებიც მოთხრობილია ძველი ბერძნების მიერ და ეხება სამყაროს წარმოშობასა და ბუნებას, ღვთაებების, გმირების და მითოლოგიურ არსებათა ცხოვრებასა და საქმეებს, ისევე, როგორც ძველბერძნული ადათებისა და წესების პრაქტიკას.

ბერძნული მითოლოგია არის ერთობლიობა მითებისა, რომლებიც მოთხრობილია ძველი ბერძნების მიერ და ეხება სამყაროს წარმოშობასა და ბუნებას, ღვთაებების, გმირების და მითოლოგიურ არსებათა ცხოვრებასა და საქმეებს, ისევე, როგორც ძველბერძნული ადათებისა და წესების პრაქტიკას. 

წინამდებარე ნაშრომი შეიცავს ფროიდის მოსაზრებებს რელიგიის განსხვავებული ასპექტების შესახებ, რომელთა საფუძველზე ის ებრაელი ხალხის თავისებურებებს ხსნის. მოსეს ლეგენდის დაწვრილებითი შესწავლიდან ფროიდი მიდის გასაოცარ დასკვნამდე, რომ თვით მოსე ეგვიპტელი იყო, რომელმაც თავისი ქვეყნიდან გამოიტანა რელიგია, რომელიც შემდეგ ებრაელებს გადასცა.

"ანტონიოსი და კლეოპატრა" უილიამ შექსპირის ცნობილი ტრაგედიაა, რომლის საფუძვლად რომაელი მხედართმთავრის, ტრიუმვირატის წევრის, მარკუს ანტონიოსისა და ეგვიპტის დედოფალ კლეოპატრას საოცარი და დრამატიზმით აღსავსე, საბედისწერო სიყვარულის ისტორია დევს. პირველად შესრულდა 1607 წელს.

ლევ შესტოვი ტრადიციას არ ღალატობს და სხვადასხვა ეპოქისა და ეროვნების მწერლებისა თუ ფილოსოფოსების ნააზრევის კრიტიკის საფუძველზე აყალიბებს თავის შეხედულებას, რომელიც კვლავაც რელიგიურია, თუმცა უკვე საგრძნობლად შერბილებული ფორმით... საქმე უკანასკნელის წინას სიტყვებს ეხება.

ორი იდენტური პერსონაჟი, დიურანი და დიუპონი უკიდურესად სიმეტრიულად კამათობს ერთმანეთთან პუბლიკისთვის უცნობ საგანზე. შემოდის მარტენი, შემდეგ მშვენიერი ქალბატონი, რომელსაც სამივე თავის საცოლედ მიიჩნევს. ამ საფუძვლით ჩხუბი იწყება, რომელშიც დაზარალებული ქალბატონი გამოდის. სცენის ბოლოს ის ახერხებს მოჩხუბართათვის თავის დაღწევას და პუბლიკას მიმართავს სიტყვებით: "დიახ, ქალბატონებო და ბატონებო, მე სრულებით გეთანხმებით. ეს ტოტალური სისულელეა."

"ხელოვნების დეჰუმანიზაცია" 1925 წელსაა დაწერილი და მასში თანამედროვე ხელოვნების ესთეტიკური არსის ანალიზის მცდელობაა მოცემული. ეს ფილოსოფიური ესსეი ხელოვნებათმცოდნეობის პროფესიონალთა აზრით XX საუკუნის მოდერნიზმის უნივერსალურ თეორიას წარმოადგენს.

"ამსტერდამული მოხსენებები", წაკითხული 1928 წელს, არის მცდელობა მსმენელისთვის ფენომენოლოგიის მოკლე და ყოველმხრივი შესავლის შეთავაზებისა. მოხსენებები ასევე წარმოადგენს ინტერესს ჰუსერლის მიერ ფენომენოლოგიასა და ფსიქოლოგიას შორის კავშირის ძირითადი ფორმულირების სახით, რაც მისი წინა შრომების ერთ-ერთი საკვანძო საკითხი იყო.