თარგმანი

როდრიგოს უყვარს ხიმენა, ხიმენას კი როდრიგო, მაგრამ კონფლიქტი უშლის ხელს მათი გულების შეერთებას. სიყვარული თუ ვალდებულება? ამ მარადიული დილემიდან კორნელმა შედევრი შექმნა. "სიდი" ხუთაქტიანი პიესაა, რომელიც 1636 წელს გამოქვეყნდა, ხოლო პრემიერა მომდევნო წლის იანვარში შედგა.

"ჯენი გერჰარდტი" ესაა ისტორია ქალისა, რომელსაც სიყვარული სურს. უანგარო და მიმნდობი, ის მუშათა ღარიბი ოჯახიდანაა, თუმცა ამა ქვეყნის ძლიერის ყურადღებას იპყრობს, ვინც მასთან ქორწინებას გეგმავს, თუმცა ხდება ტრაგედია, საქმრო იღუპება, ჯენი კი ფეხმძიმედ რჩება მარტო – სამყაროს წინაშე, მაგრამ ეს მხოლოდ დასაწყისია, მას მრავალი გამოცდის ჩაბარება მოუწევს...

პლუტარქე ორი მითური პერსონაჟის - ათენის ლეგენდარული დამფუძნებლის, თეზევსისა, და რომის ასევე ლეგენდარული დამფუძნებლის, რომულუსის, ბიოგრაფიებს აღწერს, და მათ ღვაწლსა თუ დანაშაულებებს ადარებს ერთმანეთს.

შექსპირის ისტორიული დრამა, რომელიც ხანდახან ტრაგედიადაც მოიხსენიება, როგორც ვარაუდობენ, 1591 წელსაა შექმნილი. შექსპირი „ჰენრი VI“-ის მესამე ნაწილიდან განაგრძობს თხრობას და გვიხატავს პორტრეტს ტახტზე ასვლის სურვილით შეპყრობილი ადამიანისა, რომელიც საკუთარი თავის სრული კონტროლისა და სხვათა დომინირების გზით ახერხებს ამას, თუმცა მეფობა დღემოკლე აღმოჩნდება.

ფრანგი რომანტიკოსის კრებულში შესულია მისი ხუთი გამორჩეული მოთხრობა: "სანგრის აღება", "ილელი ვენერა", "ლურჯი ოთახი", "არსენ გიიო" და "მატეო ფალკონე".

ფროიდის კლასიკური ნაშრომი, "სამი ნარკვევი სექსუალობის თეორიიდან" (1905) სექსუალობის სამ სფეროს იკვლევს: სქესობრივ პერვერსიებს, ინფანტილურ სექსუალობასა და სქესობრივი სიმწიფის სექსუალობას. გარდა ამისა, თხზულება განიხილავს კასტრაციის შიშსა და ოიდიპოსის კომპლექსს. ნაშრომს ერთვის მომდევნო წლებში გამოქვეყნებული რამდენიმე ესსეი.

ლუციუს აპულეუსის "ოქროს ვირი" ანუ "მეტამორფოზები" ლათინურ ენაზე შექმნილი და ჩვენამდე სრულად მოღწეული ერთადერთი რომანია, რომელშიც ჯადოქრობის წყალობით ადამიანის ვირად გადაქცევის ამბავია მოთხრობილი, რის შემდეგ ის სხვადასხვა სოციალური ფენების ადამიანთა ტანჯულ ცხოვრებას ეცნობა, სანამ ღმერთების შემწეობით კვლავ ადამიანად არ იქცევა. შექმნილი უნდა იყოს ჩვენი წელთაღრიცხვის 170-180 წწ.

"მეორე ალკიბიადე" პლატონის ადრეული დიალოგია, რომელშიც სოკრატე ცდილობს დაარწმუნოს ალკიბიადე, რომ ღმერთებისთვის რაიმეს თხოვა, თუკი არ იცი, რას ითხოვ, საფრთხის შემცველია. არსებობს ეჭვი დიალოგის ავთენტურობასთან დაკავშირებით, თუმცა კრიტიკოსთა უმრავლესობა მას პლატონს მიაწერს.

ეს წიგნი ნაბეჭდი ფორმით პირველად 1669 წელს გამოჩნდა და ეწოდებოდა „ბ-ნ პასკალის აზრები რელიგიასა და რამდენიმე სხვა საკითხზე“. ერთ-ერთი მიზანი ამ თხზულებისა, რომელიც ფრანგული პროზის შედევრადაა მიჩნეული, სკეპტიციზმისა და სტოიციზმის ურთიერთდაპირისპირებული ფილოსოფიების (განსახიერებულის მონტენისა და ეპიქტეტეს მიერ) გამოყენება იყო ურწმუნოსთვის იმგვარი სასოწარკვეთისა და შეცბუნების მოსაგვრელად, რომ მას ღმერთი ერწმუნა. „აზრები“ დღემდე ითვლება ერთ-ერთ უმნიშვნელოვანეს ნაწარმოებად თეოლოგიის სფეროში.

„უპანიშადები“ სანსკრიტზე შექმნილი ტექსტებია, რომლებიც ინდუიზმის ცენტრალურ ფილოსოფიურ იდეებსა და კონცეფციებს შეიცავს. ისინი ვედების ნაწილია და ოთხი ვედის ცალკეულ თავებს აჯამებენ. ზოგი უპანიშადა ჩვენს დრომდეა შემორჩენილი. წინამდებარე კრებულში წარმოდგენილია სხვადასხვა უპანიშადების ფრაგმენტები.

ვარაუდობენ, რომ ეს პიესა 1596 და 1599 წლებს შორის უნდა იყოს დაწერილი. მართალია "ვენეციელი ვაჭარი" კომედიად კლასიფიცირდება და მრავალი აქვს საერთო შექსპირის სხვა რომანტიულ კომედიებთან, პიესა მეტად გვამახსოვრებს თავს დრამატული სცენებით.

ეგზისტენციალიზმის ერთ-ერთი დამფუძნებელი, გამოჩენილი ფილოსოფოსი კარლ იასპერსი ფართო მკითხველისთვის გვთავაზობს ფილოსოფიის შესავალს. იმავდროულად იგი გვთავაზობს საკუთარი ფილოსოფიური აზრის ცხად რეზიუმეს. იასპერსის აზრით, ფილოსოფიის წყარო უნდა ვეძებოთ „გაოცებასა, დაეჭვებასა და დაკარგულობის გაცნობიერებაში“, ფილოსოფიური ძიება კი უწყვეტი ცვალებადობისა და თვითაღმოჩენის პროცესია.

„ქოეფორები“ მეორე ნაწილია ესქილეს ტრილოგიისა „ორესტეა“. პიესა გადმოგვცემს შურისგებას მკვლელობისათვის. სამშობლოდან გაძევებული ყრმა უფლისწული - ორესტე, დავაჟკაცებული ბრუნდება შინ და დის, ელექტრას, თანადგომით შურს იძიებს მამის მკვლელზე.

ღრმა ემოციურობით გამორჩეული მცირე ზომის მოთხრობები ომის საშინელებას მისი პირუკუ ფორმით გვიჩვენებს, ისე, რომ ომი ზოგჯერ ნაწარმოებში ნახსენებიც კი არ არის. ბორჰერტის მოთხრობები დღემდე რჩება მეორე მსოფლიო ომის ამსახველ ერთ-ერთ საუკეთესო მასალად.

ტრილოგიის პირველი პიესა აღწერს მოვლენებს, რომლებიც ტროას ომიდან აგამემნონის დაბრუნებას მოჰყვება, კერძოდ კი მისი კონკუბინა კასანდრასა და ათავად მეფის მკვლელობას კლიტემნესტრას მიერ. პიესა აგამემნონის ვაჟის, ორესტეს დაბრუნების წინასწარმეტყველებით სრულდება.

ართურ შნიცლერის პიესა "ფერხული" ათი ეროტიული დიალოგისგან შედგება, რომლებშიც ვნება, ძალაუფლება, იმედგაცრუება და სიყვარულის ჟინია აღწერილი. პიესის მონაწილეები არიან ყველა სოციალური კლასის წარმომადგენლები, პროლეტარიატიდან არისტოკრატიამდე. 

"ფერხულის" პრემიერა 1920 წლის 23 დეკემბერს შედგა ბერლინის თეატრში Kleines Schauspielhaus და მყისვე უდიდეს სკანდალად მოინათლა. ქართულად ქვეყნდება პირველად.