კლასიკა

"ტიმეოსი" პლატონის ერთ-ერთი ის დიალოგია, რომელიც ძირითადად გრძელი მონოლოგის ფორმითაა წარმოდგენილი და დაწერილია ჩვ. წ.ა. დაახლოებით 360 წელს. მასში სამყაროსა და ადამიანთა ბუნების შესახებაა ვარაუდები გამოთქმული, რასაც უდიდესი მნიშვნელობა ჰქონდა შემდგომში საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა განვითარებისთვის.

1719 წელს გამოქვეყნებული რომანი, რომელიც ბიბლიის შემდეგ  ყველაზე მეტ ენაზეა ნათარგმნი, დღესაც შთაბეჭდილებას ახდენს მკითხველის წარმოსახვაზე მამაცობის, გამომგონებლობის და სიცოცხლის სიყვარულის დემონსტრირებით უკაცრიელ კუნძულზე ისეთ პირობებში მოხვედრილი ადამიანისა, როგორის წარმოდგენაც კი რთულია. და მაინც, მისი კითხვა დიდი სიამოვნებაა.

The son and daughter of two opposing families in Verona secretly marry, but it happens that the son is expelled from the city for murder. The drama, probably based on a true story, became an extremely popular work during the author's lifetime and is still the most frequently performed on stage, along with Hamlet. Created in 1595.

საზოგადოდ მიჩენული შექსპირის ერთ-ერთ საუკეთესო კომედიად, "აურზაური არაფრის გამო" დაწერილი უნდა იყოს 1598 ან 1599 წელს. ტყუილებისა და გაცურებებათა სერიების გამოყენებით ავტორი ქმნის გარემოებათა კომიკურ ერთობლიობას, სანამ საბოლოოდ ჭეშმარიტება არ იქნება გარკვეული, რაც წყვილი ქორწინებით სრულდება.

"დონ კიხოტი", რომელიც პირველ თანამედროვე რომანად ითვლება, დასავლური ლიტერატურის კლასიკაა და უკვე საუკუნეებია საუკეთესო მხატვრულ ნაწარმოებად მიიჩნევა. წიგნი მოგვითხრობს იდალგო ალონსო კიხანოს თავგადასავალს, რომელსაც იმდენი რაინდული რომანი აქვს წაკითხული, რომ ჭკუას კარგავს და რაინდობის აღორძინებას მოისურვებს. ნაწარმოები უბადლო იუმორითაა შეზავებული. გამოქვეყნდა ორ ნაწილად, 1605 და 1615 წლებში.

მე-14 საუკუნის შუაწელს შექმნილი რომანი, რომელშიც ათი პერსონაჟის მიერ ათი დღის განამვლობაში სიყვარულის, ღირსების, ჭკუისა და მოხერხებულობის ამბებია მოთხრობილი, პირველ რიგში შუა საუკუნეებიდან რენესანსისკენ გარდამავალ კულტურულ ღირებულებათა ასახვისათვისაამნიშვნელოვანი და ამ თვალსაზრისით ევროპული ლიტერატურის ეპოქალურ ნაწარმოებს წარმოდგენს.

"ევთიფრონი" პლატონის ერთ-ერთი ადრეული დიალოგია, რომელშიც მოქმედება სოკრატეს სასამართლო პროცესამდე (399 ჩვ. წ.ა.) რამდენიმე კვირით ადრე ხდება და რომელშიც სოკრატე და ევთიფრონი სიწმინდის მნიშვნელობის განსაზღვრას ცდილობენ.

საზოგადოდ მიჩენული შექსპირის ერთ-ერთ საუკეთესო კომედიად, "აურზაური არაფრის გამო" დაწერილი უნდა იყოს 1598 ან 1599 წელს. ტყუილებისა და გაცურებებათა სერიების გამოყენებით ავტორი ქმნის გარემოებათა კომიკურ ერთობლიობას, სანამ საბოლოოდ ჭეშმარიტება არ იქნება გარკვეული, რაც წყვილი ქორწინებით სრულდება.

ახდენს რა ყველას პაროდირებას, კლასიკური ავტორებიდან თანამედროვეებამდე, ფრანსუა რაბლეს მომნუსხველი და მრავალფეროვანი ისტორიები ადამიანთა უგნურებას ხალისითა და ხშირად მოურიდებელი იუმორით გვიჩვენებს. "გარგანტუასა და პანტაგრუელის" პირველი წიგნი 1534 წელს გამოქვეყნდა.

როდრიგოს უყვარს ხიმენა, ხიმენას კი როდრიგო, მაგრამ კონფლიქტი უშლის ხელს მათი გულების შეერთებას. სიყვარული თუ ვალდებულება? ამ მარადიული დილემიდან კორნელმა შედევრი შექმნა. "სიდი" ხუთაქტიანი პიესაა, რომელიც 1636 წელს გამოქვეყნდა, ხოლო პრემიერა მომდევნო წლის იანვარში შედგა.

„დაფნისი და ქლოე“ ბუკოლიკური რომანია, რომელშიც მწყემსი გოგონასა და ბიჭის სიყვარულის ამბავია მოთხრობილი. სავარაუდოდ, შექმნილი უნდა იყოს I ან II საუკუნეში.

შექსპირის ისტორიული დრამა, რომელიც ხანდახან ტრაგედიადაც მოიხსენიება, როგორც ვარაუდობენ, 1591 წელსაა შექმნილი. შექსპირი „ჰენრი VI“-ის მესამე ნაწილიდან განაგრძობს თხრობას და გვიხატავს პორტრეტს ტახტზე ასვლის სურვილით შეპყრობილი ადამიანისა, რომელიც საკუთარი თავის სრული კონტროლისა და სხვათა დომინირების გზით ახერხებს ამას, თუმცა მეფობა დღემოკლე აღმოჩნდება.

ფრანგი რომანტიკოსის კრებულში შესულია მისი ხუთი გამორჩეული მოთხრობა: "სანგრის აღება", "ილელი ვენერა", "ლურჯი ოთახი", "არსენ გიიო" და "მატეო ფალკონე".

ფროიდის კლასიკური ნაშრომი, "სამი ნარკვევი სექსუალობის თეორიიდან" (1905) სექსუალობის სამ სფეროს იკვლევს: სქესობრივ პერვერსიებს, ინფანტილურ სექსუალობასა და სქესობრივი სიმწიფის სექსუალობას. გარდა ამისა, თხზულება განიხილავს კასტრაციის შიშსა და ოიდიპოსის კომპლექსს. ნაშრომს ერთვის მომდევნო წლებში გამოქვეყნებული რამდენიმე ესსეი.

ლუციუს აპულეუსის "ოქროს ვირი" ანუ "მეტამორფოზები" ლათინურ ენაზე შექმნილი და ჩვენამდე სრულად მოღწეული ერთადერთი რომანია, რომელშიც ჯადოქრობის წყალობით ადამიანის ვირად გადაქცევის ამბავია მოთხრობილი, რის შემდეგ ის სხვადასხვა სოციალური ფენების ადამიანთა ტანჯულ ცხოვრებას ეცნობა, სანამ ღმერთების შემწეობით კვლავ ადამიანად არ იქცევა. შექმნილი უნდა იყოს ჩვენი წელთაღრიცხვის 170-180 წწ.

"მეორე ალკიბიადე" პლატონის ადრეული დიალოგია, რომელშიც სოკრატე ცდილობს დაარწმუნოს ალკიბიადე, რომ ღმერთებისთვის რაიმეს თხოვა, თუკი არ იცი, რას ითხოვ, საფრთხის შემცველია. არსებობს ეჭვი დიალოგის ავთენტურობასთან დაკავშირებით, თუმცა კრიტიკოსთა უმრავლესობა მას პლატონს მიაწერს.