ფილოსოფია

"იყო და ფლობდე" - ესაა 1928 და 1933 წლებს შორის გაკეთებული შენიშვნები, რასაც ავტორმა მეტაფიზიკური ჟურნალის სახე მისცა, რაც საშუალებას აძლევს მკითხველს მიყვეს მსჯელობას, რომელიც ონტოლოგიური საიდუმლოსადმი კონკრეტულ მიდგომას აყალიბებს. ბერგსონიანობისა და კარტეზიანული cogito-ს კრიტიკის გაფართოებით "იყო და ფლობდე" მეტაფიზიკის ერთ-ერთ ცენტრალურ ტექსტად წარმოდგება.

ქართველი ფილოსოფოსი ვაჟა-ფშაველას ფილოსოფიურ-რელიგიურ საწყისებსა და მსოფლმხედველობას იკვლევს არატრადიციულ და უაღღესად საინტერესი ჭრილში, თუმცა ამით არ შემოიფარგლება და ზოგადად ქართველი ერის სულიერ პორტრეტსაც გვთავაზობს.

ძიებაში მყოფი გმირი ნაწარმოებისა თავადპირველად რწმენისა და რელიგიის გზას შეუდგება, შემდეგ - ფილოსოფოსთა გზას, ხვავრიელს დებატებითა და იდეებით, საბოლოოდ კი მიწიერი საქმიანობისა და სიამის გზას. გზად მიმავალი ის თავს არიდებს ინკვიზიტორებს, მგზნებარე ფანატებს, შეშლილ ფილოსოფოსებსა და მოღალატე საყვარლებს. ფილოსოფიის ჭეშმარიტი კლასიკა.

„მდოგვის მარცვალი“ - ეს არის თომას სახარების ოშოსეული განმარტება და ამავე დროს შეიძლება ითქვას საუკეთესო წიგნის ქრისტეზე. „მდოგვის მარცვალი“ - ეს არის წიგნი, რომლის ფურცლებზეც მიმოფანტულია შეუქცევადი რევოლუციის მარცვლები, რომლებსაც მხოლოდ შემჩნევა და დანახვა უნდა, რათა დაიწყოს ზრდა და განვითარება.

"ოშო რაჯნიშის „მდოგვის მარცვალი“ გასული საუკუნის 90-იან წლებში მეგობრის რჩევით წავიკითხე. მერე იყო „ცარიელი ნავი“... ვისხედით გაყინულ ოთახში პლედშემოხვეულები, ვისმენდით ჩვენთვის უცხო, საინტერესო და თავისუფალ აზრებს და უცნაურად გვეჩვენებოდა, რომ ო

"ლიბერალური ინსტიტუტები წყვეტენ ლიბერალობას მაშინვე, როცა ისინი ამას აღწევენ: მოგვიანებით, აღმოჩნდება, რომ არ არსებობს თავისუფლებასთან მებრძოლი უფრო მავნე მტერი, ვიდრე ლიბერალური ინსტიტუტებია

"ნებისმიერი სახის ინსტიტუტის შექმნისთვის უნდა არსებობდეს ნება, რომელიც აღვიძებს ინსტინქტს, სიბრაზემდე ანტილიბერალურს, - ნება ტრადიციისა და ავტორიტეტის, ასწლეულების პასუხისმგებლობის მიმართ

"ფილოსოფიური აზრები" - ესაა ფრანგი ფილოსოფოსის განაზრებანი ადამიანის, ღმერთის, განგების შესახებ, ისევე, როგორც შესახებ ადამიანის დამოკიდებულებისა ღვთაებასთან; "ფილოსოფიური აზრების დამატებანი" კი უმთავრესად რელიგიის, უპირველეს ყოვლისა კი ქრისტიანული რელიგიის წინააღმდეგობრივ საკითებს ეხება.

წინამდებარე კრებულში თავმოყრილია ფრანგი განმანათლებლის მოსაზრებები ხელოვნების სხვადასხვა დარგებზე, როგორიცაა ფერწერა, ქანდაკება, არქიტექტურა და პოეზია, რაც მხატვრული კრიტიკის საფუძვლად იქცა. ფილოსოფიური შეხედულებები ბუნების, მატერიის, სიცოცხლის წარმოშობის საკითხებს ეხება.

"ანტონიო დე ლა პენიას ამბავი" - ესაა წიგნი იმის შესახებ, თუ რა იცის ადამიანმა, რა შეიძლება იცოდეს და როგორ შეიძლება, რომ იცოდეს; რა დაბრკოლებები ეღობება ადამიანს რაიმეს შემეცნებისას. ნაწარმოების მოქმედება XX საუკუნეში მიმდინარეობს, მთავარი თემა კი პატიმრობაა.

იასპერსის, ჰუსერლის, ჰაიდეგერის იდეათა კვალდაკვალ ლუდვიგ ბინსვანგერმა შექმნა ეგზისტენციალური ანალიზის უნიკალური თეორია, რომლის გამოყენებით შესაძლებელია მივუახლოვდეთ  ადამიანის "მიუწვდომელი ფსიქიკური ცხოვრების" მეცნიერულ გაგებას, რის დემონსტრირებას გვთავაზობს წინამდებარე წიგნში თავისი პაციენტის, ელენ ვესტის, მაგალითზე.

ესაა სოკრატესა და ალკიბიადეს შორის გამართული დიალოგი, რომელშიც სოკრატე არაერთ პოლიტიკურ საკითხთან ერთად განიხილავს ადამიანის სულიერ- და არა სხეულებრივ შემადგენელს. არსებობს ეჭვები დიალოგის ავთენტურობასთან დაკავშირებით.

ფრანგი მოაზროვნის კრებულში შესულია სამყაროს ერთ-ერთი უდიდესი სატირა "კანდიდი", ფილოსოფიური ნოველა "ზადიგი" და რომანტიული მოთხრობა "ბაბილონის პრინცესა". ამ სამივე მოთხრობას ადამიანის უსასოო ყოფით მოგვრილი ღრმა პესიმიზმის შეგრძნება აერთიანებს.

მრავალის აზრით ვიტგენშტაინის „ფილოსოფიური ძიებანი“ (1953) დღემდე წარმოადგენს მეოცე საუკუნის ფილოსოფიის ფუძემდებლურ ნაწარმოებს.

წიგნი თავად ფილოსოფიის სრულიად ახალ კონცეფციას გვთავაზობს და დახვეწილი ანალიტიკური აზროვნების ნიმუშს წარმოადგენს. მეორეს მხრივ, ეს ნაშრომი ინტერპრეტირების უნარის საუკეთესო მაგალითია. ფილოსოფიური პრობლემები ხშირად ენის გამოყენებასთან დაკავშირებული გაუგებრობიდან მომდინარეობს, ამ პრობლემათა გადაჭრა კი, ავტორის აზრით, ენის განმარტებაში მდგომარეობს, რასაც თავად ცდილობს და რისკენაც მოუწოდებს კიდეც სხვა ფილოსოფოსებს ვიტგენშტაინი.

პლატონის ყველაზე ცნობილი ნაწარმოები და ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი წიგნი, რომელიც კი ოდესმე შექმნილა ფილოსოფიისა და პოლიტიკური თეორიის თემაზე, "სახელმწიფო" - ესაა გამოგონილი დიალოგი სოკრატესა და რამდენიმე ათენელსა და უცხოელს შორის, რომელშიც სამართლიანობის მნიშვნელობაა განხილული. შექმნილი ჩვ. წ.ა. დაახლოებით 380 წელს, ნაშრომი მნიშვნელოვანი კონტრიბუციაა  მარადიულ საკითხში იმის შესახებ, თუ როგორ უნდა იქნას მოწყობილი საზოგადოება საუკეთესო გზით.

ნიცშეს ბოლო წლების ნაშრომი შექმნილია მას შემდეგ, რაც უკვე დაიწერა "ესე იტყოდა ზარატუსტრა" და მცირე ხნით ადრე ფსიქიურ კოლაფსამდე, რომელმაც იგი სრულიად უუნაროდ აქცია. ნაშრომი წარმოადგენს, როგორც შეუკავებელ თავდასხმას ქრისტიანობაზე, ისე მომდევნო განვითარებას ნიცშეს ძალაუფლებისთვის ნების ფილოსოფიისა. ცდილობს რა გადასინჯოს დასავლური ფასეულობები, რასაც იუდეურ-ქრისტიანულ ტრადიციათა გავლენის განადგურებით გულისხმობს, "ანტიქრისტე" ფრიად წინააღმდეგობრივ წიგნს, მეორეს მხრივ კი სტიმულის საფუძველს წარმოადგენს ფილოსოფოსთა მომდევნო თაობებისთვის.