მძაფრი და მხიარული, "კანდიდი" დღემდე სამყაროს ერთ-ერთ უდიდეს სატირად რჩება 1759 წელს მისი პირველი გამოქვეყნებიდან. ის მოგვითხრობს თავგადასავლებს ახალგაზრდა კანდიდისა, პანგლოსის მოწაფის, ვინც, თავის მხრივ, ლაიბნიცის მოწაფეა და სამყაროს სიკეთისა სწამს. მრავალი უბედურების ნახვის შემდეგ კანდიდი საწინააღდეგოში რწმუნდება.
პირდაპირი და შეუფერადებელი თხრობა გვიხატავს გემის ქირურგის, ლემუელ გულივერის ოთხ ნიშანდობლივ მოგზაურობას, მათ შორის ერთს - ლილიპუტების მიწაზე, სადაც ექვს–დიუიმიანი მაცხოვრებლები ბინადრობენ; კიდევ ერთს - ბრობდინგნაგში, მიწაზე, სადაც გიგანტებთან შედარებით ადამიანები სრულ უსუსურობად წარმოდგებიან. უბრალო ენით დაწერილი კლასიკა მომხიბვლელობით გამოირჩევა: ბავშვებისთვის ის მხიარულ ფანტასტიკას წარმოადგენს; მოზრდილებისთვის - პოლიტიკური ცხოვრების გონებამახვილურ პაროდიას.
ამ ნაშრომის ყმაწვილკაცური ნაკლოვანებები თავად ავტორმა ამხილა "თვითკრიტიკის მცდელობაში", რომელიც 1886 წლის გამოცემას დაერთო თან. მაგრამ თავად წიგნი ერთ-ერთ ყველაზე მნიშვნელოვან შეფასებას წარმოადგენს ტრაგედიისა, რაც კი ოდესმე შექმნილა. მან გამოუთხარა ძირი ბერძნული კულტურის კონცეფციას, გაბატონებულს ვიქტორიანულ ეპოქაში და გააანალიზა თემები, რომლებიც მეოცე საუკუნეში განავითარეს ნიცშეს მომდევნო მოაზროვნეებმა.