ფილოსოფია

"პროლეგომენები" კანტის ერთ-ერთი ძირითადი ნაშრომია, რომელიც მაქსიმალურად შეკუმშული სახით და ცხადად გადმოსცემს მისი ფილოსოფიის არსს. "პროლეგომენები" 1783 წელს გამოქვეყნდა, "წმინდა გონების კრიტიკის" გამოცემიდან ორი წლის შემდეგ და, კანტის აზრით, მთელი მისი ფილოსოფიის შესავლის როლი უნდა შეესრულებინა, რაც, შეგვიძლია ვთქვათ, რომ შეასრულა კიდეც.

დიდი ესპანელის ფილოსოფიურ-რელიგიური თხზულება 1924 წელს საფრანგეთში ემიგრაციაში ყოფნისას დაიწერა. გარდა საკუთრივ ქრისტიანობის გააზრებისა, როგორც შინაგანი ბრძოლის, პატრიოტი მწერალი ესპანეთის თანადროულ პრობლემებსაც ეხმიანება, კერძოდ კი პრიმო დე რივერას დიქტატურას, რომლის ერთ-ერთი მსხვერპლი იყო თავად.

მიტროპოლიტ იოანე ზიზიულასის წინა ნაშრომი – „არსებობა, როგორც თანაზიარება“ სრულიად სამართლიანად მოიაზრება XX საუკუნის დასასრულის ერთ-ერთ ყველაზე გავლენიან თეოლოგიურ წიგნად. ის დიდი ხანია, გავლენას ახდენს ეკუმენურ დისკუსიებზე და ბევრი ეკლესიის ლექსიკონსა და ვარაუდებზე, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც ისინი საკუთარი თვითშეგნებისა და სამღვდელო ხელდასხმის სპეციფიკური გაგების გააზრებას ცდილობენ. თუმცა, რასაც ზიზიულასი ეკლესიის შესახებ ამბობდა, იმ არგუმენტთა წყებით იყო გამყარებული, რასაც ჩვენ სიტყვა „ღმერთში“ ვგულისხმობთ და იმითაც, თუ როგორ აყალიბებს ღმერთზე ჩვენი წარმოდგენა ყოფიერების ჩვენსავე ხედვას. მომდევნო გვერდებზე ეს შთაბეჭდილებები უფრო და უფრო ღრმად არის გააზრებული და საფუძვლიანად აყალიბებს მთელი ქრისტიანული თეოლოგიის ამომწურავ მოდელს.

წინამდებარე კრებულში შესულია ალბერტ აინშტაინის ოთხი ესსეი და დიალოგი, რომლებშიც დიდი მეცნიერი და ფილოსოფოსი საკუთარ შეხედულებებს გამოთქვამს მეცნიერების მომავლის, რელიგიისა და მეცნიერების კავშირის, ფილოსოფიის მიზნისა და დანიშნულების, და სხვა საკითხების შესახებ მეოცე საუკუნის რეალობათა ფონზე.

ლევ შესტოვი ტრადიციას არ ღალატობს და სხვადასხვა ეპოქისა და ეროვნების მწერლებისა თუ ფილოსოფოსების ნააზრევის კრიტიკის საფუძველზე აყალიბებს თავის შეხედულებას, რომელიც კვლავაც რელიგიურია, თუმცა უკვე საგრძნობლად შერბილებული ფორმით... საქმე უკანასკნელის წინას სიტყვებს ეხება.

"ხელოვნების დეჰუმანიზაცია" 1925 წელსაა დაწერილი და მასში თანამედროვე ხელოვნების ესთეტიკური არსის ანალიზის მცდელობაა მოცემული. ეს ფილოსოფიური ესსეი ხელოვნებათმცოდნეობის პროფესიონალთა აზრით XX საუკუნის მოდერნიზმის უნივერსალურ თეორიას წარმოადგენს.

"ამსტერდამული მოხსენებები", წაკითხული 1928 წელს, არის მცდელობა მსმენელისთვის ფენომენოლოგიის მოკლე და ყოველმხრივი შესავლის შეთავაზებისა. მოხსენებები ასევე წარმოადგენს ინტერესს ჰუსერლის მიერ ფენომენოლოგიასა და ფსიქოლოგიას შორის კავშირის ძირითადი ფორმულირების სახით, რაც მისი წინა შრომების ერთ-ერთი საკვანძო საკითხი იყო.

გაცხოველებული საუბრის განმავლობისას ათენელ ინტელექტუალთა ჯგუფი ღვინის თანხლებით  აყალიბებს შეხედულებებს ეროსის შესახებ. მათი საუბრებიდან ნატიფი თვალსაზრისი გამომდინარეობს გენდერული როლის, სექსის და ძირითად ადამიანურ ინსტინქტთა სუბლიმაციის შესახებ. დისკუსია სრულდება სოკრატეს რადიკალური გამოწვევით საყოველთაოდ მიღებული შეხედულებებისადმი.

"ეგზისტენციალიზმი - ეს ჰუმანიზმია" პირველად გამოიცა საფრანგეთში 1946 წელს და მას შემდეგ  რამდენიმე გამოცემა გაიარა. იგი მკითხველს პოპულარული ფორმით აცნობს ეგზისტენციალისტური ფილოსოფიის ძირითად პრინციპებს, განსაკუთრებით კი თვით სარტრის მსოფლმხედველობას, რომლის მთავარი პოსტულატი შეგვიძლია მისივე სიტყვებით ასე ჩამოვაყალიბოთ: "მე პასუხისმგებელი ვარ საკუთარი თავისა და ყველასთვის და ვქმნი ადამიანის  განსაზღვრულ ხატს, რომელსაც ვირჩევ, ვირჩევ რა საკუთარ თავს, მე ვირჩევ ადამიანს ზოგადად".

"სატანჯველის სახარება" პირველი და ერთადერთი ქართული თარგმანია დიდი დანიელი ფილოსოფოსის ნაშრომისა, რომელიც აერთიანებს მის შეხედულებებს, როგორც თეოლოგისა და მისტიკოსის, და ასევე ეგზისტენციალიზმის წინამორბედისა.

"ბენედიქტუს სპინოზა" გახლავთ მოსე გოგიბერიძის მცირე ესსეი, რომელშიც მტერიალისტური პოზიციიდანაა განხილული დიდი ფილოსოფოსის შემოქმედება და შეხედულებები.

"ფილოსოფიის სიღატაკე" მთავარი წყაროა კარლ მარქსის კომუნიზმის თეორიის გასაგებად. წიგნი 1847 წელს გამოქვეყნდა პარიზსა და ბრიუსელში. იგი დაიწერა, როგორც პასუხი ფრანგი ანარქისტის, პიერ-ჟოზეფ პრუდონის ეკონომიკურ და ფილოსოფიურ არგუმენტებზე, რომლებიც მან 1846 წელს გამოცემულ წიგნში, "ეკონომიკურ წინააღმდეგობათა სისტემა", ჩამოაყალიბა.

სივრცის აქამდე უცნობი ბუნება,საიდან მოდის სამყარო? რა არის მატერია?

წინამდებარე ნაშრომში ავტორი გვთავაზობს XX საუკუნის ფილოსოფიის ანალიზს, მის ძირითად ტენდენციებსა და ძირითად თავისებურებებს. მეორე ნაწილი მოიცავს მიმდინარეობებს "ფენომენოლოგიიდან" "პოსტმოდერნის" ჩათვლით.

წინამდებარე კვლევის ფოკუსშია ნიცშეს კამათი პოზიტივისტებთან და ისტორიის აღქმის პრობლემა მატერიალიზმისა და იდეალიზმის პოზიციებიდან. წარმოადგენს რა სიცოცხლის ფილოსოფიის ერთ-ერთ ფუძემდებელს, ნიცშე ემპირიულ გამოცდილებას საკუთარ შეედულებებს უპირისპირებს, და ასაბუთებს, თუ რატომ არ შეიძლება, რომ ისტორია მორალური და მეთოდოლოგიური თვალსაზრისით მეცნიერებად იწოდებოდეს.

წინამდებარე ნაშრომში ავტორი გვთავაზობს XX საუკუნის ფილოსოფიის ანალიზს, მის ძირითად ტენდენციებსა და ძირითად თავისებურებებს. პირველი ნაწილი მოიცავს მიმდინარეობებს "სიცოცხლის ფილოსოფიიდან" "ფიქციონალიზმის" ჩათვლით.