წიგნები

"კარლ კაუცკის ახალი ფილოსოფია" მარქსიზმის პრინციპებისგან კარლ კაუცკის განდგომით გამოწვეული მწვავე კრიტიკაა იმავდროულად ჩეხი ფილოსოფოსის ღრმა განსწავლულობისა და საკითხის ცოდნის აღიარებით.

წინამდებარე კვლევა ქცევის ფიზიოლოგიური შესწავლის მონაცემთა საფუძველზე ქცევის არსს, მის შემადგენლობას, წარმოშობას, თანდაყოლილ თუ შეძენილ ხასიათსა და მოქმედების წარმოქმნის ადგილს შეისწავლის, ისევე, როგორც მის დამოკიდებულებას ბუნების კანონებთან.

წინამდებარე ნაშრომში ქართველი ფილოსოფოსი პოპულარული ენით განმარტავს ალბერტ აინშტაინის ფარდობითობის თეორიას, ფიზიკის მეცნიერებაში მანამდე არსებულ მდგომაროებასა და აღნიშნული თეორიის მნიშვნელობას ფილოსოფიისთვის.

1879 წელს ჯ.ს. მილმა გამოაქვეყნა თხზულება სახელწოდებით "სოციალიზმი", რომელშიც თავმოყრილია მისი არგუმენტები სოციალური წესრიგის, თავისუფლებისა და პოლიტიკური ეკონომიის შესახებ, ისევე, როგორც საზოგადოებრივი მოწყობისა კომუნისტურ წყობილებაში. წიგნმა უდიდესი გავლენა იქონია პოლიტიკურ სისტემებზე მთელი მსოფლიოს მასშტაბით.

მიხეილ ჯავახიშვილის პროზის შედევრი, "ოქროს კბილი", თომა შადიშვილის გულში სრულიად შემთხვევით აღძრული გრძნობისა და ამ გრძნობის ობიექტის ძიების უიღბლობას აღწერს, თუმცა ნაწარმოები სცდება ორი ადამიანის განუხროციელებელი სიყვარულის ბანალურ გადმოცემას და უფრო ღრმა, ფილოსოფიურ, ადამიანის მყოფობის ტრაგიკულ ხვედრზე ჩაგვაფიქრებს.

ქართული ლიტერატურული კრიტიკის ერთ-ერთი პიონერის, კიტა აბაშიძის კრიტიკულ ესსეთა კრებული მოიცავს XIX საუკუნის ქართველი მწერლებისა და პოეტების ერთი ნაწილის შემოქმედების ანალიზს, როგორც თვითონ უწოდებს მას, "ევოლუციის მეთოდის" საფუძველზე. მეორე ნაწილში განხილულია გ. წერეთლის, ა. ყაზბეგის, ვაჟას, დ. კლდიაშვილისა და სხვათა შემოქმედება.

ეს ფილოსოფიური ნაშრომი მაო ძე-დუნმა დაწერა ნაშრომის „პრაქტიკის შესახებ“ შემდეგ და იმავე მიზნით, - სახელდობრ დოგმატური ხასიათის იმ სერიოზული შეცდომების დასაძლევად, რომლებიც მაშინ პარტიაში იყო; ამ თემაზე მან ლექცია წაიკითხა იანანის ანტიიაპონურ სამხედრო-პოლიტიკურ უნივერსიტეტში. 

წინამდებარე თხზულება შესანიშნავი საშუალებაა სოკრატემდელი ბერძნული ფილოსოფიის ავტორიტეტული მიმდინარეობის, ატომიზმისა, და მისი უდიდესი წარმომადგენლის, დემოკრიტეს გაცნობისა. დანართის სახით თხზულებას ახლავს ფრაგმენტები ლუკრეციუსის ნაშრომიდან "საგანთა ბუნებისათვის".

ტრაგიკული ბედის მქონე ქართველი მეფის გადაწყვეტილების პირველ პლანზე წამოწევით ილია იმ ეპოქის უკუღმართობას გვიჩვენებს და აყალიბებს მონარქის იდეალს, რომელიც შეგნებულად სწირავს თავს სამშობლოს.

ქართული ლიტერატურული კრიტიკის ერთ-ერთი პიონერის, კიტა აბაშიძის კრიტიკულ ესსეთა კრებული მოიცავს XIX საუკუნის ქართველი მწერლებისა და პოეტების ერთი ნაწილის შემოქმედების ანალიზს, როგორც თვითონ უწოდებს მას, "ევოლუციის მეთოდის" საფუძველზე. პირველ ნაწილში განხილულია შემოქმედება რომანტიკოსებიდან აკაკი წერეთლამდე, მისი ჩათვლით.

წინამდებარე ესსეიში ვლადიმირ სოლოვიოვის მიერ გერმანელი მისტიკოსისა და ფილოსოფოსის, ლაზარე ფონ ჰელენბახის, ერთ-ერთი ძირითადი ნაწარმოების კრიტიკა უფრო ზოგად ხასიათს იძენს და ფილოსოფიის მიმართულებას განსაზღვრავს - "ადამიანურ გამონაგონთა სფეროდან ღვთიური ჭეშმარიტების სფეროში".

გათხოვილი ქალი საყვარელთან ერთად სეირნობს ეტლით. ნასვამ მეეტლეს ეტლი გადაუბრუნდება და მამაკაცი იღუპება. ქალი, სირცხვილის ასარიდებლად, გაიქცევა, ისე მოახერხებს, რომ შინ უჩინრად დაბრუნდება, და თუმცა ყველას გაექცევა, საკუთარ თავს ვერ დაემალება.

ანარქიზმით გატაცების პერიოდში შექმნილი თხზულება მომავალი საზოგადოების ფორმირების ნაბიჯებს განსაზღვრავს, რაც სრულად უარყოფს რაიმე სახის თანამშრომლობასა და მონაწილეობის მიღებას სახელმწიფოებრივ ცხოვრებაში და, აქედან გამომდინარე, ძალმომრეობითი რევოლუციის კონცეფციას გვთავაზობს.

"გოთას პროგრამის კრიტიკა" არის დოკუმენტი, დაფუძნებული კარლ მარქსის 1875 წლის წერილზე გერმანიის სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტიისათვის, რომელთანაც მარქსი და ენგელსი ახლო ურთიერთობაში იყვნენ. დოკუმენტი გოთაში გასამართ ყრილობაზე განსახილველი საკითხების კრიტიკას წარმოადგენს; მას თან ერთვის მარქსის და ენგელსის წერილები.

დოკუმენტების საფუძველზე შექმნილი ისტორია ქართული ეკლესიისა მნიშვნელოვანი ნაშრომი იყო საქართველოში ქრისტიანობის გავრცელებისა და ეკლესიის, როგორც ინსტიტუტის, განვითარების გააზრებისთვის, და მნიშვნელოვანია დღესაც.

ეს მცირე ზომის წიგნი გახლავთ არისტოტელეს ნაწარმოების ქართულად თარგმნის პირველი მცდელობა, შესრულებული თეიმურაზ ბატონიშვილის მიერ XIX საუკუნის პირველ ნახევარში, სადაც არისტოტელეს ეთიკური შეხედულებების მცირე მონახაზია მოცემული.