ფსიქოლოგია

ეს გამოცემა წარმოადგენს ბლავატსკაიას ლოჟის თეოსოფიური საზოგადოების სხდომის დროს განხილული წიგნის "საიდუმლო დოქტრინის" მასალებს. ამ მასალების შესწავლა ეზოთერიული ფილოსოფიის აღქმასა და გაგებაში დაგეხმარებათ.

ამერიკელი ფსიქიატრი და ბჰაგავან შრი სატია საი ბაბას ერთგული თაყვანისმცემელი, სემუელ სენდვაისი მკითხველისთვის ცნობილია წიგნის - "საი ბაბა: წმინდანი და ფსიქიატრი" - მეშვეობით. ახალ წიგნში იგი საი ბაბასთან თავისი ურთიერთობის გამოცდილებას გვიზიარებს, მოგვითხრობს, ბაბას სწავლებამ რა გავლენა მოახდინა მის სამედიცინო პრაქტიკაზე, მთელი მისი ოჯახის ცხოვრებაზე, მსჯელობს ზოგადსაკაცობრიო და სულიერ ღირებულებებზე და ადამიანურ ურთიერთობათა პრობლემებზე. წიგნი დაწერილია ცოცხალი და გასაგები ენით, სავსეა ნათელი და საინტერესო მაგალითებით. წიგნი განკუთვნილია იმ მკითხველთა ფართო წრისათვის, რომლებიც საკუთარი თავის გაგებასა და სრულყოფას ცდილობენ.

"უპანიშად" ნიშნავს დაიხარო და დაჯდე. დაჯდე მასწავლებლის პირისპირ და გაირინდო, გახსნა ყური და გული, ხარბად ისმინო სიბრძნის სიტყვები და სვა ნექტარი უკვდავი ცოდნისა საკუთარი თავის შესახებ, და აღტაცებით თრთოდე ახალ აღმოჩენათა გამო. ცოცხალი სიბრძნის შეგნება მხოლოდ იმ გონებით შეიძლება, რომელიც გათავისუფლებულია ყველა მიბმულობისა და სიძულვილისაგან, ეგოიზმისა და საკუთრების გრძნობისაგან. როდესაც გულის ტბა ყლარტის ბლანტი ფენისაგან გასუფთავდება, "მე" მთელი თავისი პირველარსებული ჩინებულებით გაბრწყინდება. ის, ვინც თავისი თავი ჰპოვა, თაყვანისცემის ღირსია, რადგან ჭეშმარითად განთავისუფლებულია. იგი იმას შეერწყა, ვისი შეცნობაც და ვისი საკუთარ თავში გახსნაც ასე სწყუროდა.

ამ წიგნში თავმოყრილია გამონათქვამები სატია საი ბაბას საუბრებიდან, რომლებიც მიძღვნილია თვითშემეცნებისა და ღმერთის შეცნობის ხელოვნებას. ადამიანთა უმრავლესობას, რომელიც თავისი ბედითა და ცხოვრებით უკმაყოფილოა, უნარი არ აქვს რაიმე შეცვალოს. ასეთ ადამიანებს შემოქმედებითი ენერგია არ ყოფნით. თვითშემეცნება გასაღებს წარმოადგენს შემოქმედებითი ენერგიის განვითარებისთვის. 

წინამდებარე ნაშრომში, რომელიც "ერების ფსქიოლოგიის" ნაწილს წარმოადგენს, მრავალრიცხოვანი მაგალითების ფონზეა განხილული გენეზისი ერებისა და ხალხების ცივილიზებულობის ელემენტებისა, ისეთების, როგორიცაა აღმსარებლობა, ხელოვნება და ინსტიტუტები.

კარლ-არტურ ეკენსტედს მოეჩვენება, რომ მისი შეყვარებული შარლოტა ლიოვენშოლდი მის დანიშნულებას არ შეესაბამება და ნიშნობას ჩაშლის. კარლ-არტურისადმი სიყვარულით გოგონა საკუთარ თავს სწირავს მსხვერპლად და თავისთვის არასასურველ ქორწინებაზეც კი თანხმდება.

ტრილოგიის პირველ ნაწილში მოთხრობილია გარდაცვლილი გენერალ ლიოვენშოლდისთვის მეფე კარლ XII-ის მიერ ნაჩუქარი ბეჭდის აკლდამიდან მოპარვის ამბავი და ის ვაი-უბედურებანი, რომლებიც ბეჭდის სხვადასხვა პატრონებს დაატყდებათ თავს, სანამ ბეჭედი აკლდამაში არ დაბრუნდება.

"განწყობის თეორიის ძირითადი დებულებები" სპეციალისტების მიერ დიმიტრი უზნაძის უმთავრეს ნაშრომად არის მიჩნეული, რომელშიც ის ადამიანისა და ცხოველის განწყობის განხილვის საფუძველზე განწყობის ზოგადი მოძღვრების მოკლე განსაზღვრებას გვთავაზობს.

წინამდებარე წიგნი არის ქართული ფსიქოლოგიური სკოლის ფუძემდებელის, დიმიტრი უზნაძის, მთავარი ნაშრომი, რომელშიც განწყობის ფსიქოლოგიის ცდისეული საფუძვლებია ჩამოყალიბებული.

ოღუზ ათაი ამ კრებულში გაერთიანებულ მოთხრობებში სიტუაციებსა და ფაქტებზე მეტად - ადამიანზე და, კიდევ უფრო მეტად, ადამიანის სულიერ თავგადასავალზე მოგვითხრობს - მარგინალებსა და ანტიგმირებზე, რომლებიც თავიანთ პრობლემებს ვერ უმკლავდებიან, რომელთაც საზოგადოება არ აღიარებს; საზოგადოების მიერ დაუნდობლად გარიყულ ლუმპენებზე; მათზე, ვისაც გამოუვალმა მდგომარეობამ თვით­მკვლელობისა და დანაშაულისკენ უბიძგა; ვინც გაგიჟების ზღვარზეა; ნეგატივზე, რომელიც მხოლოდ ინდივიდების კი არა, საზოგადოების პრობლემაა.

რომანი "ბატონი და ქალბატონი რივები" მწვავე ირონიით მოგვითხრობს თანამედროვე ახალგაზრდა ქალის ამბავს, რომელიც ცდილობს ჩაწვდეს როგორც საკუთარი ცხოვრების აზრს, ასევე იმას, თუ რა ხდება დღევანდელ მსოფლიოში. ავტორი ხან სატირული, ხან ფილოსოფიური კუთხით ეხება არაერთ სოციალურ საკითხს, რომლებსაც კავშირი არა აქვთ ერთმანეთთან: სამყაროს არასრულყოფილებას, მედიცინას, რელიგიას, ახალი ტიპის ადამიანებს, ტურიზმს, ოჯახს, სიბერეს და ა.შ.

ჩვიდმეტი ქვეყნის წარმომადგენელთა მიერ დაწერილი ეს მოთხრობები იმის იმედს გვაძლევს, რომ ჩვენც შეიძლება შევიცვალოთ, ჩვენი შეცვლა კი მსოფლიოს შეცვლის საწინდარია. მტკიცედ მწამს, რომ ოჯახი საზოგადოების ქვაკუთხედია. ამ წიგნის ფურცლებიდან მშობლები გვიამბობენ, თუ როგორ აგვარებენ შვილებთან ურთიერთობისას პატარ-პატარა პრობლემებს, რომლებიც მომავალში, შესაძლოა, დიდ პრობლემებად მოვლენოდათ. მოზარდების მშობლები მოგვითხრობენ, თუ როგორ შეინარჩუნეს კეთილგონიერება ურთულეს წლებში, როგორ ეხმარებოდნენ თავიანთ შვილებს ნარკოტიკებთან თუ დეპრესიასთან გამკლავებასა და ცხოვრების მიზნის დასახვაში. ანიეტ ქემფბელი

ეს არის ხანდაზმული, მაგრამ გაუტეხელი ფსიქოლოგის მოგონებები განვლილ გზაზე, ცხოვრებისეულ ქარტეხილებზე; იმ წინააღმდეგობათა დაძლევაზე, რომელსაც მას უქმნიდა გარემო თუ საკუთარი ხასიათი. მკითხველი შეხვდება მრავალ საინტერესო და ცნობილ ადამიანს - ფსიქოლოგებს, ფილოსოფოსებს, პოლიტიკოსებს, სპორტსმენებს და სხვ.,ვისთანაც მას ჰქონია ურთიერთობა.

ბარონი მიხაელ ფონ რ. მდიდარი, საზოგადოებაში მიღებული, გამორჩეული პიროვნებაა, რომელსაც ყველაფერი მობეზრებია, მაგრამ ერთი ფანტასტიური ღამის განმავლობაში ბარონი ქურდად იქცევა, არ რცხვენია ამის და პირველად იღვიძებს სიცოცხლისთვის.

წიგნში განხილულია სხვადასხვა ფსიქოთერაპიული მიმდინარეობა მათი თეორიული წანამძღვრების, აღმოცენების მიზეზების, მკურნალობის მეთოდიკისა და პრაქტიკული გამოყენების ჩვენებით. საკვანძო მნიშვნელობა ენიჭება ქართული ფსიქოთერაპიული სკოლის – “მენცარის” – მიერ განხორციელებულ კვლევა-ძიებას, რის საფუძველზეც მიგნებულ იქნა ფსიქიკური აშლილობის გამომწვევი პირველმიზეზი და მისი განკურნების რეალური გზა. მკურნალობას ექვემდებარება როგორც ნევროზი, ისე ფსიქოზი, ნარკომანია, ეპილეფსია, ალკოჰოლიზმი, სექსუალური მოშლილობები და ა.შ., ისე მრავალი სომატური დაავადება და ანტისოციალური ქმედება.

შრომა ეძღვნება უმნიშვნელოვანეს ადამიანურ პრობლემას - ჯანმრთელობა-ავადმყოფობა. რა იწვევს ფსიქიკურ და სხეულებრივ დაავადებას, როგორ მივაღწიოთ რეალურ ჯანმრთელობას, რა საფუძველზე ფორმირდება ჯანსაღი საზოგადოება? მკითხველი ამ უმწვავეს კითხვებზე პასუხს იპოვის ახალი მიმართულების - ანთროპოანალიზის - თეორიული და პრაქტიკული მიღწევების, მისი სამპლანიანი მოდელის თერაპიული და ფსიქოპროფი¬ლაქტიკური სისტემის განხილვის კვალდაკვალ. ი.