„შემეცნების ფილოსოფია და თეორია“ შესტოვის ღრმა და შეუდარებლად ორიგინალური ექსკურსია წარსულში, როგორც ყოველთვის, სხვა ფილოსოფიურ სისტემათა მიუკერძოებელი და განყენებული კვლევა-შესწავლის ფონზე, შექმნილი 1912 წელს.
„დისკვალიფიცირებული როგორც ადამიანი“ (人間失格) არის სიმბოლო უსიამოვნო სიტუაციისა დღევანდელი იაპონელი მწერლების. ეს არის ისტორია კაცის, რომელიც მიტოვებულია თავისი ამხანაგების მიერ, მისი სერიოზულად მიღების უარყოფით. მამამისის სიყვარულისგან მიტოვებული, მეგობრების მიერ გამოყენებული, საბოლოოდ დაუნდობლად ექცევა ქალს, ვისაც უყვარს. ის არ ფიქრობს, თავისი გამოცდილებებისდა მიუხედავად, რომ სხვები ცდებიან და მხოლოდ ის არის მართალი. პირიქით, ის წარმოუდგენელი გულწრფელობით წერს თავის ყველა დარღვევაზე, ადამიანის ყველა კოდზე, რომელსაც ის ვერ გებულობს. საუცხოო ეპილოგში, ერთადერთი თვითმხილველი ამბობს: „ის ანგელოზი იყო“ და ჩვენ მოულოდნელად ვაანალიზებთ იოზოს პორტრეტის დაუსრულებლობას. როგორც კაცების უმეტესობა ვერ ამჩნევს თავის დაუნდობლობას, იოზოსაც არ შეუმჩნევია თავისი სიკეთე და თავისი სიყვარულის უნარი.
"ფილოსოფიის სიღატაკე" მთავარი წყაროა კარლ მარქსის კომუნიზმის თეორიის გასაგებად. წიგნი 1847 წელს გამოქვეყნდა პარიზსა და ბრიუსელში. იგი დაიწერა, როგორც პასუხი ფრანგი ანარქისტის, პიერ-ჟოზეფ პრუდონის ეკონომიკურ და ფილოსოფიურ არგუმენტებზე, რომლებიც მან 1846 წელს გამოცემულ წიგნში, "ეკონომიკურ წინააღმდეგობათა სისტემა", ჩამოაყალიბა.
საფრანგეთის ჩრდილო-დასავლეთის პატარა საზღვაო ქალაქში ადგილობრივი ღვინით მოვაჭრე ცეცხლსასროლი იარაღით დაიჭრება. მეგრე, რომელიც პარიზელ პოლიციელთა მობილურ რაზმს ხელმძღვანელობს, მერის მიერ იქნება გამოძახებული გამოძიების საწარმოებლად. სასტუმროში დაბინავებული მეგრე აღმოაჩენს საინტერესო კრებულს პერონაჟებისა, რომელთაგან თითოეულს რაღაც აქვს დასამალი.
სამეცნიერო ფანტასტიკის ფუძემდებლის ეს კლასიკური რომანი 1870 წელს გამოქვეყნდა. მასში მოთხრობილია იდუმალებით მოცული კაპიტან ნემოსა და მისი წყალქვეშა ხომალდის "ნაუტილუსის" ამბავი, რომელზეც საზღვაო კატასტროფის შედეგად აღმოჩნდებიან პროფესორი არონაქსი, მისი მსახური კონსეი და კანადელი ვეშაპებზე მონადირე ნედ ლენდი.
წინამდებარე კვლევის ფოკუსშია ნიცშეს კამათი პოზიტივისტებთან და ისტორიის აღქმის პრობლემა მატერიალიზმისა და იდეალიზმის პოზიციებიდან. წარმოადგენს რა სიცოცხლის ფილოსოფიის ერთ-ერთ ფუძემდებელს, ნიცშე ემპირიულ გამოცდილებას საკუთარ შეედულებებს უპირისპირებს, და ასაბუთებს, თუ რატომ არ შეიძლება, რომ ისტორია მორალური და მეთოდოლოგიური თვალსაზრისით მეცნიერებად იწოდებოდეს.
ექიმი სტოკმანი ცდილობს წყლის დაბინძურების სკანდალი გამოიძიოს თავის მშბლიურ ქალაქში, რომელიც საკუროტო ცენტრად უნდა იქცეს. როდესაც მისი ძმა, ბურგომისტრი, შეთქმულებას მოაწყობს ადგილბრივ პოლიტიკოსებსა და გაზეთთან ერთად, სტოკანი იძულებულია საზოგადოებას მიმართოს, თუმცა პასუხად მხოლოდ "ხალხის მტრის" სახელს იღებს. პირველად დადგმული 1883 წელს, "ხალხის მტერი" დღემდე რჩება ავტორის ერთ-ერთ ყველაზე ხშირად წარმოდგენილ პიესად.