ქართული

ქართველი კლასიკოსის ჩვეულებისამებრ არაერთმნიშვნელოვანი მოსაზრება-შეხედულებებია გადმოცემული გრიგოლ რობაქიძის ისეთ ესსეიებში, როგორიცაა "დავით აღმაშენებელი", "თამარ", "ლენინი" და სხვა.

ქცევისა და მის თანამდევ ფსიქოლოგიურ ატრიბუტთა განხილვა-დახასიათებას ეძღვნება დიმიტრი უზნაძის კიდევ ერთი საინტერესო ნაშრომი - "ქცევის ფსიქოლოგია".

ემოციის როლი ადამიანის ქმედების ფორმირებაში დიდია, თუმცა სრულად ჯერ კიდევ არ არის შესწავლილი მასზე სხვადასხვა ფაქტორთა, როგორიც არის გრძნობა, განწყობა და ა.შ., გავლენის ეფექტი. წინამდებარე ნაშრომს დიმიტრი უზნაძე სწორედ ამ საკითხის დეტალურ განხილვას უთმობს.

"პიროვნების ბიოლოგიური საფუძვლებით" დიმიტრი უზნაძე გვიჩვენებს, რომ მეცნიერების სხვადასხვა სფეროები ურთიერთკავშირის გარეშე რთულად თუ მიაღწევენ წარმატებას და რომ, შესაბამისად, წარმატებული ფსიქოლოგიური კვლევისთვის პიროვნების ბიოლოგიის ცოდნა აუცილებელია, რის საფუძვლებსაც წინამდებარე ნაშრომში გადმოგვცემს.

დიდი ისტორიკოსი დოკუმენტურად ასაბუთებს რუსეთის ცბიერ და ვერაგულ პოლიტიკას საქართველოს მიმართ, რასაც ადგილი ჰქონდა, როგორც 1783 წლის შეთანხმებამდე, ისე მას შემდეგ. გამოკვლევა დაწერილია 1919 წელს.

XIX საუკუნის ცნობილი ქართველი ღვთისმეტყეველი და დიდი პატრიოტი, მიხეილ თამარაშვილი წლების განმავლობაში ვატიკანის, საფრანგეთის, იტალიის, თურქეთის, ალექსანდრიის, მოსკოვისა და ლონდონის არქივებს ეცნობოდა, სადაც ფასდაუდებელი მასალა შეაგროვა საქართველოში კათოლიკობის არსებობისა და მეტიც, მისი ნაკლებადცნობილი და გარკვეულწილად მიჩუმათებული პოპულარობის შესახებ. შედეგს წინამდებარე წიგნი წარმოადგენს, პირველად გამოცემული 1902 წელს.

რა საზღვრებამდე უნდა ეხმარებოდეს ფსიქოლოგია აღზრდის საქმეს? როდის იწყებს იგი პედაგოგიკაში უხეშ ჩარევას? აუცილებელია თუ არა საერთოდ ასეთი დახმარება? რა სარგებელი ან ზიანი შეიძლება მოიტანოს ხსენებულმა კავშირმა? პასუხები ამ კითხვებზე დიმიტრი უზნაძის ესსეიში "ფსიქოლოგია და პედაგოგიკა".

დიმიტრი უზნაძის კიდევ ერთი უმნიშვნელოვანესი ნაშრომი, რომელშიც ავტორი მისთვის დამახასიათებელი საფუძვლიანობით იკვლევს ადამიანის ქცევის ფორმებს და საკუთარ ავტორიტეტულ შეხედულებას აყალიბებს.

"განწყობის ფსიქოლოგია"-ში დიმიტრი უზნაძე განწყობის პრობლემას, ადამიანზე მის ზემოქმედებას, განწყობის ფაქტორებს და მის სხვადასხვა ფორმებს იკვლევს. წარმოადგენს ქართველი ფსიქოლოგის ერთ-ერთ უმთავრეს ნაშრომს, რომელიც მრავალ ენაზეა ნათარგმნი.

გალაკტიონ ტაბიძის ჟურნალის უკანასკნელ, მე-9 ნომერში შესულია გალაკტიონის, იოანე ყიფიანის, ნაზისის ლექსები, ასევე კრიტიკული და პუბლიცისტური წერილები. გამოქვეყნდა 1923 წლის 12 აგვისტოს.

დიმიტრი ბაქრაძის ისტორიული ექსკურსი ქართული სახელმწიფოებრიობის საფუძვლებისკენ დაწყებული პირველი მეფის, ფარნავაზის გამეფებით, მითრიდატე დიდის სიკვდილამდე.

"ომის ფილოსოფია" დიმიტრი უზნაძის ერთ-ერთი ადრეული ნაშრომია, რომელშიც ავტორი ომის ფონზე სიკვდილისადმი ადამიანის დამოკიდებულებასა, და პიროვნებისა და ერის ამქვეყნიურ დანიშნულებას იკვლევს.

გალაკტიონ ტაბიძის ბოლოსწინა, მერვე ნომერში შესულია გალაკტიონის, გერცელ ბააზოვის, ირაკლი ყანჩელის და სხვათა ლექსები, გოეთეს თარგმანი ვარლამ დონდუასი, ვახრანგ გარრიკის ჩანახატი, წერილები, განცხადებები. გამოვიდა 1923 წლის 4 თებერვალს.

"გალაკტიონ ტაბიძის ჟურნალის" მე-7 ნომერში შესულია გალაკტიონის, გობრონ აგარელის, ირაკლი ყანჩელის და სხვათა ლექსები, გოეთეს "ჰერმან და დოროთეს" თარგმანი ვარლამ დონდუასი, ვახტანგ გარრიკის ეტიუდი, თაგორის თარგმანი, განცხადებები. გამოვიდა 1923 წლის 14 იანვარს.

კანტი, აინშტაინი, გოეთე, ბოშები, როსკიპები, კეთროვნები და კიდევ მრავალი სხვა პერსონაჟი შეგხვდებათ ამ სიყვარულისა და ბედისწერის თემებით გამსჭვალულ ფანტასმაგორიულ პიესაში მისტიური სახელწოდებით "მალშტრემ".

არჩევანი სულიერ და ფიზიკურ სიყვარულს შორის, ხსნის ძიება ხელოვნებაში, ფემინიზმი - ამ თემებს ეხება ავტორი მის საუკეთესო ქმნილებაში „ლიანა ლორდია“, რამაც საფო მგელაძეს „ლამაზი სიყვარულის ლამაზი მხატვრის“ სახელი მოუხვეჭა. რომანი თითქმის სრულად მეორე პირშია დაწერილი (რაც იმ დროისთვის თამამ გადაწყვეტილებას წარმოადგენდა) და ახალგაზრდა ქალისა და ვაჟის ტრაგიკულ სიყვარულს აღწერს.