წიგნები

ბერტრან რასელის „დასავლური ფილოსოფიის ისტორიის“ მესამე წიგნი მოიცავს პერიოდს მეთვრამეტე საუკუნიდან მეოცე საუკუნის პირველ ნახევრამდე და მასში განხილულია ის, რასაც ავტორი „თანამედროვე ფილოსოფიას“ უწოდებს, დაწყებული დევიდ ჰიუმიდან და ლოგიკური ანალიზის ფილოსოფიით დასრულებული. სწორედ ამ უკანასკნელ სკოლას მიაკუთვნებს ავტორი საკუთარ თავსაც.

ბერტრან რასელის "დასავლური ფილოსოფიის ისტორიის" მეორე წიგნი მოიცავს ათსაუკუნოვან პერიოდს და მასში განხილულია ის, რასაც ავტორი "კათოლიკურ ფილოსოფიას" უწოდებს, დაწყებული ეკლესიის მამებიდან (წმ. ავგუსტინე, პელაგიუსი, წმ. ბენედიქტე და გრიგოლ დიდი), მაჰმადიანური კულტურის გავლით დომინიკელებისა და ფრანცისკანელების ჩათვლით. ავტორი ასევე ეხება იოანე სკოტის, უილიამ ოკამელის და თომა აკვინელის ფილოსოფიას.

ბერტრან რასელის „დასავლური ფილოსოფიის ისტორია“, რომელიც დღემდე ითვლება ყველა დროის ერთ-ერთ უმნიშვნელოვანეს ფილოსოფიურ ნაშრომად, წარმოადგენს დასავლური ფილოსოფიის გადმოცემას სოკრატემდელი ეპოქიდან მეოცე საუკუნემდე და მოიცავს არა მხოლოდ საკუთრივ ფილოსოფიას, არამედ შესაბამისი ეპოქებისა და ისტორიული კონტექსტის ანალიზს. წიგნი მსუბუქად და ყველასათვის გასაგებად არის დაწერილი, თუმცა, იმავდროულად, ფილოსოფიური პოპ-პუბლიკაციებისგან განსხვავებით, რეალურ და მაღალი ხარისხის ცოდნას იძლევა, რაც უფლებას გვაძლევს ვიფიქროთ, რომ ის საინტერესო იქნება არა მხოლოდ სტუდენტებისა და ამ სფეროს პროფესიონალების, არამედ ნებისმიერი ადამიანისთვის, რომელიც დასავლური ფილოსოფიური აზრის განვითარებით არის დაინტერესებული. აქ შემოთავზებულია ნაშრომის პირველი ნაწილი – „ანტიკური ფილოსოფია“.

სექსისა და სიყვარულისადმი რასელის დამოკიდებულება უმალ მოთხოვნისა და სურვილის რეალობას ეფუძნება, ვიდრე ძველ ტომობრივ და რელიგიურ ტაბუს. "ქორწინება და მორალი" არის ცხადი და მიუკერძოებელი შეხედულება ზნეობაზე, ზნეობაზე, რომელიც მხოლოდ ერთი ასპექტია რასელის წინააღმდეგობისა შემზღუდავი დოგმებისადმი, და ურყევი რწმენისა ადამიანის ადექვატურობასა და ადამიანური ინტელექტის ძალაში.

ეს წიგნი, ისევე, როგორც "რატომ არ ვარ ქრისტიანი", რასელის ათეიზმის ყველაზე ცხადი და ცნობილი ნიმუშია. იგი გამოყენებულ იქნა 1940 წლის სასამართლო საქმის მტკიცებულებად, როდესაც რასელი კოლეჯის დონეზე ფილოსოფიის სწავლებისთვის შეუფერებლად მიიჩნიეს. ამ წიგნში გადმოცემული იდეები მაშინაც წინააღმდეგობრივი და საკამათო იყო და დღესაც ასეა, რელიგიისთვის კი ისინი სულაც მკრეხელურია. ეს შესანიშნავი ნაშრომი შეიძლება განხილულ იქნას, როგორც რასელის ფილოსოფიის საუკეთესო შესავალი.

ფილოსოფოსმა ბერტრან რასელმა თავის ნაშრომში "რატომ არ ვარ ქრისტიანი" გააკრიტიკა იესო ქრისტეს პიროვნება. ამ სტატიაში ავტორი ცდილობს გვიჩვენოს, რომ ბერტრან რასელის მიერ ქრისტეს პიროვნების კრიტიკა გარკვეულ სუსტ წერტილებს შეიცავს.

წიგნში განხილულია ლოგიკოსის ბერტრან რასელის კრიტიკული შეხედულებები. მის მიერ თეიზმის კრიტიკა დღემდე მიიჩნევა უღრმესად.

წინამდენარე კრებულში თავმყორილია დიდი ინგლისელი ფილოსოფოსის სკეპტიკური ხასიათის სამი ესსეი: "ათეისტი ვარ თუ აგნოსტიკოსი", "რატომ ვარ რაციონალისტი" და "სკეპტიციზმის ღირებულების შესახებ", სადაც ბერტრან რასელი სამყაროსა და სინამდვილისადმი დამოკიდებულების მოდელს გვთავაზობს.

სულის უკვდავება შეუძლებელია, თუკი ის საერთოდ არსებობს - ასეთია ბერტრან რასელის დამოკიდებულება ამ ოდინდელი საკითხისადმი, რასაც ის ამ მცირე ზომის შესანიშნავ ესსეიში აყალიბებს.

1951 წელს ჩატარებულ კვლევაში დიდი ფილოსოფოსი სამყაროს სოციალურ-პოლიტიკური განვითარების სამ გზას აყალიბებს. მიუხედავად არაერთმნიშვნელოვანი პროგნოზისა, მკითხველი მრავალ ანალოგიას აღმოაჩენს დღეს არსებულ სინამდვილესთან.

ბერტრან რასელის ყველაზე ცნობილი, ყველაზე პესიმისტური, ყველაზე პოეტური და, იმავდროულად, სიცოცხლის მამკვიდრებელი ესსეი, რომელიც ობიექტური აზრის არარსებობის პირობებში ჭეშმარიტებისა და სრულყოფილებისკენ სწრაფვის მოწოდებას წარმოადგენს.

დიდი ინგლისელი ფილოსოფოსი თავისუფალ აზროვნებაზე განათლების, პროპაგანდისა და ეკონომიკის გავლენის შედეგებს განიხილავს. მე-20 საუკუნის დასაწყისში დაწერილი ლექცია დღესაც აქტუალურია თავისი მნიშვნელობით.

ქრისტიანობის მიერ ცივილიზაციის განვითარებაში შეტანილი წვლილი თავისუფალი ნების, სამართლიანობისა, და სულისა და უკვდავების დოქტრინათა განხილვის საფუძველზე. განკუთვნილია ამ საკითხებით დაინტერესებული ყველა მკითხველისთვის.

წინამდებარე ესსეიში რასელი გვთავაზობს ღმერთის არსებობის კრიტიკას იმ დროის თეოლოგთა მიერ შემუშავებული ახალი არგუმენტების შესაბამისად.

დიდი ბრიტანელი ფილოსოფოსი წინამდებარე ესსეთი ხსნის "ქრისტიანის" ცნებას, ასევე იმას, თუ რატომ არ სწამს ღმერთი და უკვდავება, აკრიტიკებს ღმერთის არსებობის სხვადასხვა არგუმენტებს და ეჭვქვეშ აყენებს იესოს ისტორიულ არსებობას. ქართულ ენაზე ქვეყნდება პირველად.