დრამატურგია

"ჰამლეტი" ანუ სრული სახელწოდებით "ტრაგედია დანიის უფლისწულ ჰამლეტისა" არის უილიამ შექსპირის ყველაზე პოპულარული და გავლენიანი პიესა, დაწერილი 1599 და 1602 წლებს შორის, რომელშიც დრამატიზებულად არის გადმოცემული დანიის უფლისწულის შურისძიება მისი ბიძის - კლაუდიუსის წინააღმდეგ, რომელმაც საკუთარი ძმა, ჰამლეტის მამა - მეფე ჰამლეტი მოაკვდინა ტახტზე ასასვლელად და ძმის ქვრივი, ჰამლეტის დედა - გერტრუდა შეირთო ცოლად. შემოთავაზებულია ინგლისური ტექსტი.

საზარელი წინასწარმეტყველება, რომელიც მშობლის მკვლელობასა და დედასთან ქორწინებას გულისხმობდა, ახდენილია. თებეს მეფე ოიდიპოსია ის, ვინც მამამისი ლაიოსი მოკლა და დედა -იოკასტე შეირთო ცოლად. მწარე სიმართლის შეტყობამ იოკასტე თვითმკვლელობამდე მიიყვანა. ოიდიპოსი? თუმცა ის სრულებით არ არის დამნაშავე ჩადენილში, იღებს პასუხისმგებლობას საკუთარ თავზე და თვალებს დაითხრის. არისტოტელეს მიერ „ოიდიპოს მეფე“ შედევრად იყო მიჩნეული. ასეც არის.

პიესა, რომელმაც მოლიერსა და მის კომპანიას პარიზის თეატრისა და პუბლიკისკენ გაუხსნა გზა. "სასაცილო პრესიოზები" მოლიერისათვის დამახასიათებელი იუმორით აქილიკებს უსაფუძვლო პრეტენზიულობას, და დღესაც საკმაოდ აქტუალურად ჟღერს. 

თანამედროვეობის ერთ-ერთი ყველაზე ამაღელვებელი პიესა, განუხორციელებელი და გადავადებული იმედების რექვიემი, ეგზისტენციალიზმის დრამატურგიული ხორცშესხმა, პიესა, რომლის ამომწურავად წაკითხვა დღემდე შეუძლებელ ამოცანად რჩება. მიჩნეულია "XX საუკუნის ყველაზე გავლენიან ინგლისურენოვან დრამატურგიულ ნაწარმოებად."

"არჩი და ქეთ" არის ქალისა და მამაკაცის სიყვარულის ისტორია გრძნობის დაბადებიდან მის საბოლოო წერტილამდე. პიესა გახლავთ Badenweiler-ის 2016 წლის საერთაშორისო დრამატურგიული კონკურსის ვერცხლის პრიზიორი.

"კრაპის უკანასკნელი ფირი" არის ბეკეტის ერთაქტიანი პიესა, დაწერილი ინგლისურ ენაზე ირლანდიელი მსახიობის პატრიკ მაგისათვის. პირველად დაიდგა 1958 წლის 28 ოქტომბერს.

იონესკოს ერთ-ერთი ყველაზე კარგად ცნობილი პიესა, რომელიც აბსურდის სტილში წარმოგვიდგენს ჭკუიდან გადასული პროფესორისა და მისი სტუდენტის ხანმოკლე გაკვეთილს. დაწერილია 1950 წელს.

"ალტონელი განდეგილები" სარტრის ერთ-ერთი უკანასკნელი პიესაა, რომელიც უშუალოდ ნაციზმს ეხება და აყალიბებს ავტორის შეხედულებებს ისეთ ფილოსოფიურ კატეგორიებზე, როგორიც არის თავისუფლება, უნივერსალური პასუხისმგებლობა, ბედისწერა და სხვა. პირველად დაიდგა 1959 წელს პარიზში.

"ადამიანის ხმა" - დიალოგ/მონოლოგი დაწერილია 1930 წელს. პიესა წარმოგვიდგენს ერთადერთ პერსონაჟს - ქალს ტელეფონის ყურმილით ხელში, რომელიც ყოფილ შეყვარებულს ესაუბრება. პირველად დაიდგა იმავე წელს კომედი ფრანსეზ სცენაზე.

კანტი, აინშტაინი, გოეთე, ბოშები, როსკიპები, კეთროვნები და კიდევ მრავალი სხვა პერსონაჟი შეგხვდებათ ამ სიყვარულისა და ბედისწერის თემებით გამსჭვალულ ფანტასმაგორიულ პიესაში მისტიური სახელწოდებით "მალშტრემ".

სგანარელი გახლავთ მოლიერის ერთაქტიანი პიესა, რომელშიც იგი თავად იღებდა მონაწილეობას კარიერის განმავლობაში. ნაწარმოები აგებულია ეჭვიან და დაუფიქრებელ ვარაუდებზე, რომლებიც გაუგებრობისა და უთანხმოების შედეგს წარმოადგენს. წინამდებარე ტექსტი 1871 წელს ქ-ნ ელენე ყიფიანის მიერ შესრულებული თარგმანის გათანამედროვებული ვერსიაა.

ძველი ნაცნობების შეხვედრა, ერთ სივრცეში განვითარებული მოვლენები, რომლებიც უამრავ კითხვას წარმოშობს, წარსულის გახსენება, და მთავარი კითხვა, რომელიც თანამედროვე სამყაროში პრაქტიკულად ყველა ადამიანს ეხება - ასეთია მოკლე მონახაზი დიმიტრი უჩანეიშვილის ახალი პიესისა "ოთახში."

ლუიჯი პირანდელოს ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი პიესა, რომელიც აბსურდისტულ სტილში ასახავს ურთიერთობას ავტორსა და პერსონაჟებს შორის. დაწერილია 1921 წელს, იმავე წელს შედგა პიესის სასცენო პრემიერა. ქვეყნდება იტალიურად.

„ოთახი“ გახლავთ ნობელის პრემიის ლაურეატის, ჰაროლდ პინტერის პირველი პიესა, დაწერილი და დადგმული 1957 წელს. მიჩნეულია „მუქარის კომედიის“ ადრეულ ნიმუშად.

კრებულში თავმოყრილია გიორგი ერისთავის სამი კომედიური ჟანრის პიესა, აგებული სოციალურ მოტივებზე: "გაყრა", "დავა" და "ძუნწი", რომლებშიც გაქირდულია დაცემული და გონებრივად გაღატაკებული ქართული თავადაზნაურობა და ლიტერატურაში პირველად არის ნაჩვენები სავაჭრო კაპიტალის წარმომადგენელთა ახლად აღმოცენებული კლასი.

კომედია „რევიზორი“ შექმნილია 1836 წელს და ავტორის სიტყვებით ასახავს „ყველა იმ უსამართლობას, რაც რუსეთში ხდება“. პიესის დადგმას იმპერატორის საგანგებო ნებართვა დასჭირდა.