- კალათა
- ავტორიზაცია
-
რომანი
ჰოულების ერთ დროს არისტოკრატული ოჯახის მემკვიდრე ითენ ალენ ჰოული ოჯახისა და გარემოს გავლენით გამდიდრების, ფულის შოვნის გზას ადგება, გზას, რომელიც უშუალოდ დანაშაულებრივი არ არის, მაგრამ ღრმად არაეთიკურია. მისი „ცთუნებისა“ და „დაცემის“ ფონზე რომანი 1950-60-იანი წლების აშშ-ის მატერიალისტურ, სულიერებადაკარგულ ყოფას გვიჩვენებს. ამ რომანმა, რომელიც 1961 წელს გამოქვეყნდა, მნიშვნელოვნად შეუწყო ხელი სტეინბეკისთვის ნობელის პრემიის მინიჭებას.
ახალგაზრდა ლეიტენანტი ანტონ ჰოფმილერი მდიდარ ლაიოშ კეკეშფალვას ციხე-სიმაგრეშია მიწვეული, სადაც მის პარალიზებულ ქალიშვილს, ედითს, გაიცნობს. ლეიტენანტი თანაგრძნობით იმსჭვალება ედითის მიმართ, ამ უკანასკნელს კი ჰოფმილერი შეუყვარდება. შემდეგ განვითარებული მოვლენები გვიჩვენებს, თუ რა შეიძლება გამოიწვიოს წრფელმა, თუმცა უპასუხისმგებლო თანაგრძნობის განცდამ. ეს გახლვათ ცვაიგის ყველაზე სქელტანიანი ნაწარმოები, რომელიც 1936 წელს გამოქვეყნდა.
აუგუსტო პერესი რომანის მთავარი მოქმედი პირია, უნამუნო კი მისი შემქმნელი, მაგრამ იქნებ თავად ავტორიც ვიღაცის პროდუქტია, შესაძლოა თუნდაც იმავე პერსონაჟისა? სვამს კითხვას უნამუნო. ვინ უფრო რეალურია, ავტორი თუ პერსონაჟი, დონ კიხოტე და სანჩო, თუ სერვანტესი, სად გადის ზღვარი რეალურსა და ილუზორულს შორის? ამ და სხვა მარადიულ თემებს ეხება მიგელ დე უნამუნოს, როგორც თავად ის უწოდებს, რიმანი (და არა რომანი) "ბურუსი", რომელიც უდაოდ დიდ სიამოვნებას მოგანიჭებთ. გამოქვეყნდა 1915 წელს.
ილფისა და პეტროვის პირველი რომანი "დიდი კომბინატორის", ოსტაპ ბენდერისა და თავადზნაურთა ყოფილი წინამძღოლის კისა ვორობიანინოვის მიერ განძად გადამალული ბრილიანტების ძიების შესახებ მოგვითხრობს. შეუდარებელი იუმორით გადმოცემული ისტორია, იმავდროულად, ეპოქის გლობალურ სურათს გვთავაზობს. პირველად გამოქვეყნდა 1928 წელს.
„სალამი, სევდავ!“ გახლავთ ფრანსუაზ საგანის პირველი რომანი, რომელიც 1954 წელს გამოქვეყნდა, როდესაც ავტორი მხოლოდ 18 წლის იყო. მასში მოთხრობილია ახალგაზრდა გოგონას, სესილის, განცდების შესახებ, რომელმაც დედის სიკვდილის შემდეგ ხანგრძლივი დრო მონასტერში გაატარა. უბრუნდება რა ქალების მოყვარულ მამას, სესილი ბოჰემურ, ვალდებულებების არმცნობ ცხოვრებას ეზიარება... მაგრამ ერთ დღეს მათ მორალური პრინციპების დამცველი ჭკვიანი და ლამაზი ანა ეწვევათ. წიგნი გამოსვლისთანავე მილიონზე მეტი ტირაჟით გაიყიდა.
ამ რომანის თემები და პერსონაჟები ზახერ-მაზოხის პირადი ცხოვრებიდანაა აღებული. ქალის დომინირებისა და სადომაზოხიზმის იდეები, ისევე, როგორც ვანდა ფონ დუნაევას პერსონაჟი, რაც შოკისმომგვრელი იყო იმდროინდელი საზოგადოებისთვის, ნაწარმოების პოპულარობის საფუძვლად იქცა. რომანი 1870 წელს გამოქვეყნდა. ქართულად პირველად ქვეყნდება.
"მამა გორიო" სამართლიანად ითვლება ბალზაკის ერთ-ერთ ყველაზე მნიშვნელოვან რომანად, რომელიც ვატერლოოში ნაპოლეონის დამარცხების შემდგომი პარიზის სოციალურ ყოფას ასახავს. მოქმედება საფრანგეთის დედაქალაქში მიმდინარეობს, მისი გმირები კი შვილების მოსიყვარულე მამა გორიო, კრიმინალი ვოტრენი და სტუდენტი რასტინიაკი არიან, რომელთაგან სამივე თავისებურად ეპოქის მსხვერპლს წარმოადგენს. გამოქვეყნდა 1835 წელს.
ახალგაზრდა, მაგრამ კარჩაკეტილი მხატვარი მოხუც, აღიარებულ ოსტატთან ინგლისიდან საფრანგეთში ჩადის მის შესახებ წიგნისათვის ცნობების მოსაგროვებლად. მოხუცი ორ ახალგაზრდა ინგლისელ ქალიშვილთან ერთად ცხოვრობს, როგორც თვითონ უწოდებს, „აბანოზის კოშკში“. მოვლენების ელვისებურად ვითარდება, პერსონაჟებს შორის ჩამოყალიბებულ ურთიერთობა ფონზე კი ავტორი მის შეხედულებებს გვთავაზობს, ერთის მხრივ, ხელოვნებისა და მისი დანიშნულების, მეორეს მხრივ კი, სიყვარულის, ღალატისა და ერთგულების, და რაც ალბათ ყველაზე მნიშვნელოვანია, ცხოვრებისა და ხელოვნების ურთიერთმიმართების შესახებ. იკითხება ერთი ამოსუნთქვით (1974).
რომანში აღწერილია 1918 წლის ომი უკრაინის დამოუკიდებლობისთვის, რომელშიც რამდენიმე მხარე იყო ჩართული - თეთრები, წითლები, გერმანიის იმპერიალისტური ჯარი და უკრაინელი ნაციონალისტები. რომანის პერსონაჟები ინტელექტუალთა წრეს ეკუთვნიან, რომლებიც სამოქალაქო ომის სოციალურ კატაკლიზმს განიცდიან. ნაწარმოები პირველად გამოქვეყნდა 1925 წელს.
რომანის სახელწოდება, „იდიოტი“, ნაწარმოების მთავარ მოქმედ პირზე (თავადი ლევ ნიკოლაევიჩ მიშკინი) ირონიული მინიშნებაა. მისი გულღიობა, სიკეთე და უბრალოება გარშემომყოფებს შეცდომით აფიქრებინებს, რომ ის ჭკუას და გამჭრიახობას მოისაკლისებს. დოსტოევსკი ამოცანად ისახავდა „კეთილი და ყოვლად პოზიტიური“ ადამიანის სახის შექმნას და შეცნობას იმისა, თუ რას გამოიწვევდა ასეთი უნიკალური პიროვნების განთავსება მიწიერი კონფლიქტების, სურვილების, ვნებებისა და ეგოიზმის შუაგულში. შედეგად მივიღეთ ერთ-ერთი უმშვენიერესი რომანი ლიტერატურის ისტორიაში. გამოქვეყნდა 1869 წელს.
რომანის სახელწოდება, „იდიოტი“, ნაწარმოების მთავარ მოქმედ პირზე (თავადი ლევ ნიკოლაევიჩ მიშკინი) ირონიული მინიშნებაა. მისი გულღიობა, სიკეთე და უბრალოება გარშემომყოფებს შეცდომით აფიქრებინებს, რომ ის ჭკუას და გამჭრიახობას მოისაკლისებს. დოსტოევსკი ამოცანად ისახავდა „კეთილი და ყოვლად პოზიტიური“ ადამიანის სახის შექმნას და შეცნობას იმისა, თუ რას გამოიწვევდა ასეთი უნიკალური პიროვნების განთავსება მიწიერი კონფლიქტების, სურვილების, ვნებებისა და ეგოიზმის შუაგულში. შედეგად მივიღეთ ერთ-ერთი უმშვენიერესი რომანი ლიტერატურის ისტორიაში. გამოქვეყნდა 1869 წელს.
ცხოვრებაში შესაძლოა შეიქმნას მდგომარეობა, საიდანაც ადამიანი გამოსავალს ვერ პოულობს ან მისი პოვნა უაღრესად რთული იყოს და სხვათა ჩართულობას საჭიროებდეს. ასეთია ე.წ. „სასიყვარულო სამკუთხედი“, რომლის მონაწილენი დიკ ფორესტი, ივენ გრეჰემი და დიკ ფორესტის შესანიშნავი მეუღლე პაოლა არიან. ვნების მატებასთან ერთად ვითარება უკიდურესად იძაბება, ახლოვდება კვანძის გახსნა, რაც შექმნილი სიტუაციიდან გამომდინარე, მხოლოდ სიკვდილი შეიძლება იყოს. „დიდი სახლის პატარა დიასახლისი“ 1915 წელს გამოქვეყნდა.
ახალგაზრდა სცენარისტ რიკარდო მოლტენისა და მისი მეუღლე ემილიას შორის წარმოქმნილი უმიზეზო გაუგებრობა, ერთის მხრივ, და რიკარდოს შეხედულებების შეუთავსებლობა პროდიუსერ/რეჟისორის თვალსაზრისთან, მეორეს მხრივ, წარმოადგენს მთავარ თემას ალბერტო მორავიას 1954 წელს გამოქვეყნებული რომანისა „ზიზღი“. თხზულება იტალიური ეგზისტენციალიზმის კლასიკადაა მიჩნეული (ეკრანიზებულია 1963 წელს ჟან-ლუკ გოდარის მიერ).
