თარგმანი

ცოდვით დაცემის პრობლემის ახსნა ერთის მხრივ, ჰეგელის "სულის ფილოსოფიისა" და, მეორეს მხრივ, კირკეგორისა და დოსტოევსკის რელიგიური ეგზისტენციალიზმის, ცოდნისა და გაცხადების შედარებით ბრწყინვალე ესსეიში, რომელიც ავტორის მიერ ლექციის სახით იქნა წაკითხული 1935 წელს.

შესაძლებელია თუ არა შურისძიება სისხლის დაუღვრელად? თან ისე, რომ ადამიანის ღირსება არ შეილახოს? ისე, რომ შეურაცხმყოფელმა სამარცხვინო სასჯელი დაუწესოს საკუთარ თავს? შესაძლებელია. თუ როგორ, ეს იხილეთ ფოლკნერის მოთხრობაში "მოზვრიკუდას სურნელი", რომელიც რომანის "დაუმარცხებელი" ნაწილს წარმოადგენს.

წარმოდგენილ ორ მოთხრობაში ჰაინრიჰ მანი პიროვნების (ორივე შემთხვევაში, მდედრობითი სქესის) მერკანტილურ საზოგადოებასთან შეხების შესაძლო შედეგებს გვიჩვენებს, ერთგან - ზნეობრივად სავალალოს, მეორეგან კი კონფორმისტულს.

ბერტრან რასელის ყველაზე ცნობილი, ყველაზე პესიმისტური, ყველაზე პოეტური და, იმავდროულად, სიცოცხლის მამკვიდრებელი ესსეი, რომელიც ობიექტური აზრის არარსებობის პირობებში ჭეშმარიტებისა და სრულყოფილებისკენ სწრაფვის მოწოდებას წარმოადგენს.

არის თუ არა ომი ბოროტება? შედეგია ის თუ მიზეზი? როგორ უნდა მივუდგეთ მას ფილოსოფიურად? რა პასუხი გავცეთ? ამ უაღრესად რთულ კითხვებზე პასუხის გაცემას ცდილობს დიდი რუსი ფილოსოფოსი მხოლოდ მისთვის დამახასიათებელი გამჭრიახობით ესსეიში "ომის ბუნების შესახებ".

"დანაშაული უვადოა, სასჯელს ვერავინ ვერასოდეს დააღწევს თავს და ეს არის სწორედ სამართლიანი ყოფა". ალბათ ასე შეიძლება ჩამოყალიბდეს ფრიდრიხ დიურენმატის შესანიშნავი დეტექტივის დედააზრი, რომლის წაკითხვა უდიდეს სიამოვნებას მიანიჭებს მკითხველს.

"პატარა ლუის ეფშტაინი" გახლავთ 1903 წელს გამოქვეყნებული უაღრესად სევდიანი მოთხრობა, რომელიც დაროუმ ქრისტეშობის ტრადიციულად მხიარულ ისტორიებს დაუპირისპირა, როგორც მწარე რეალობა.

კრებულში შესულია რეი ბრედბერის მიერ 1950-იან წლებში შექმნილი ოთხი ბრწყინვალე მოთხრობა, რომელიც დაგაფიქრებთ, მოგგვრით ღიმილსა და სევდას და, იმავდროულად, ოპტიმისტური განწყობის შექმნაში დაგეხმარებათ.

"ფედონი" - პლატონის დიალექტიკური აზროვნებისა და მხატვრული ოსტატობის ბრწყინვალე ნიმუშია, რომელიც უპირველესად სულის უკვდავების მტკიცების (თუმცა არასაკმარისი) გამოისობით იპყრობს ჩვენს ყურადღებას, თუმცა მასში ასევე განხილულია იდეათა თეორია, დაპირისპირებულთა თეორია და სხვ.

დიდი ესპანელი ფილოსოფოსი კიდევ ერთი მათგანია, ვინც ვერ შეგუებია ყოფის არსებულ წესს და ცდილობს მთავარს - უკვდავებას მიაგნოს, უკვდავებას, რაც ყველაზე სანუკვარი მიზანი და იდეაა ადამიანის. უნამუნო პრობლემის გადაჭრას 1911 წელს შექმნილი ესსეით რელიგიურ ჭრილში ცდილობს.

დიდი ინგლისელი ფილოსოფოსი თავისუფალ აზროვნებაზე განათლების, პროპაგანდისა და ეკონომიკის გავლენის შედეგებს განიხილავს. მე-20 საუკუნის დასაწყისში დაწერილი ლექცია დღესაც აქტუალურია თავისი მნიშვნელობით.

ალტერნატული შეხედულება იესოს, როგორც ადამიანისა და არა ღმერთის ცხოვრებაზე, რასაც საფუძვლად უმეტესწილად იოანეს სახარება უდევს, იესოსი, რომელმაც უარყო იუდაიზმი და ქრისტიანობა მიიღო - ეს გახლავთ მთავარი ვექტორი რენანის "იესოს ცხოვრებისა" (1863), რომელიც აგერ უკვე 150 წელიწადია არ კარგავს პოპულარობას.

"დაბლინელები" - ეს არის მოთხრობათა ციკლი, რომელიც იმ დროს ჯერ კიდევ პროვინციულ ქალაქ დაბლინის ცხოვრებას ასახავს, რომელშიც თითქოს რაღაც ხდება, მაგრამ ისეთი შთაბეჭდილება იქმნება, რომ ეს ყოველივე უმნიშვნელოა, არანაირი გავლენა არ აქვს ადამიანებზე და თითქოს არც ხდება.

XX საუკუნის დიდი რუსი ფილოსოფოსი წინამდებარე ესსეიში ცდილობს ახლებურად შეაფასოს დოსტოევსკის შემოქმედების მხატვრული ღირებულება ადამიანთან მიმართებით მისი დამოკიდებულების წარმოჩენით. ფრიად საინტერესო საკითხავია.

ერიხ ფრომის ესსეი ცდილობს სიღრმისეულად ახსნას ორუელის საყოველთაოდ ცნობილი რომანი და არა მხოლოდ ერთი კონკრეტული სოციალურ-პოლიტიკური რეალობის ჭრილში განიხილოს იგი, როგორც ეს დღემდეა მიღებული მრავალი კრიტიკოსის მიერ.

"რასა და ისტორია" ლევი სტროსის 1952 დაწერილი ანთროპოლოგიური ნაშრომია, რომელშიც ავტორი რასების და, ზოგადად, ცივილიზაციების, კულტურული მრავალფეროვნების მიზეზებს იკვლევს.