თარგმანი

არის თუ არა ომი ბოროტება? შედეგია ის თუ მიზეზი? როგორ უნდა მივუდგეთ მას ფილოსოფიურად? რა პასუხი გავცეთ? ამ უაღრესად რთულ კითხვებზე პასუხის გაცემას ცდილობს დიდი რუსი ფილოსოფოსი მხოლოდ მისთვის დამახასიათებელი გამჭრიახობით ესსეიში "ომის ბუნების შესახებ".

"დანაშაული უვადოა, სასჯელს ვერავინ ვერასოდეს დააღწევს თავს და ეს არის სწორედ სამართლიანი ყოფა". ალბათ ასე შეიძლება ჩამოყალიბდეს ფრიდრიხ დიურენმატის შესანიშნავი დეტექტივის დედააზრი, რომლის წაკითხვა უდიდეს სიამოვნებას მიანიჭებს მკითხველს.

"პატარა ლუის ეფშტაინი" გახლავთ 1903 წელს გამოქვეყნებული უაღრესად სევდიანი მოთხრობა, რომელიც დაროუმ ქრისტეშობის ტრადიციულად მხიარულ ისტორიებს დაუპირისპირა, როგორც მწარე რეალობა.

კრებულში შესულია რეი ბრედბერის მიერ 1950-იან წლებში შექმნილი ოთხი ბრწყინვალე მოთხრობა, რომელიც დაგაფიქრებთ, მოგგვრით ღიმილსა და სევდას და, იმავდროულად, ოპტიმისტური განწყობის შექმნაში დაგეხმარებათ.

"ფედონი" - პლატონის დიალექტიკური აზროვნებისა და მხატვრული ოსტატობის ბრწყინვალე ნიმუშია, რომელიც უპირველესად სულის უკვდავების მტკიცების (თუმცა არასაკმარისი) გამოისობით იპყრობს ჩვენს ყურადღებას, თუმცა მასში ასევე განხილულია იდეათა თეორია, დაპირისპირებულთა თეორია და სხვ.

"ბჰაგავად გიტა" (ასევე ცნობილი, როგორც მხოლოდ "გიტა") ინდური ეპიკური პოემის - "მაჰაბჰარატას" ნაწილია (მეექვსე თავის 25-42 თავები), სადაც პანდავთა დინასტიის პრინცი არჯუნა დამრიგებელსა და მეეტლეს - ღმერთ კრიშნას - ომის გარდუვალობაში გარკვევას სთხოვს. დიალოგის ფორმით ხდება ძველინდური ფილოსოფიის მთავარი პოსტულატების ჩამოყალიბება. წიგნს თან ახლავს მისი ღვთიური უგანათლებულესობის, ბჰაკტივედანტა სვამი პრაბჰუბადას ვრცელი კომენტარი.

დიდი ესპანელი ფილოსოფოსი კიდევ ერთი მათგანია, ვინც ვერ შეგუებია ყოფის არსებულ წესს და ცდილობს მთავარს - უკვდავებას მიაგნოს, უკვდავებას, რაც ყველაზე სანუკვარი მიზანი და იდეაა ადამიანის. უნამუნო პრობლემის გადაჭრას 1911 წელს შექმნილი ესსეით რელიგიურ ჭრილში ცდილობს.

დიდი ინგლისელი ფილოსოფოსი თავისუფალ აზროვნებაზე განათლების, პროპაგანდისა და ეკონომიკის გავლენის შედეგებს განიხილავს. მე-20 საუკუნის დასაწყისში დაწერილი ლექცია დღესაც აქტუალურია თავისი მნიშვნელობით.

ალტერნატული შეხედულება იესოს, როგორც ადამიანისა და არა ღმერთის ცხოვრებაზე, რასაც საფუძვლად უმეტესწილად იოანეს სახარება უდევს, იესოსი, რომელმაც უარყო იუდაიზმი და ქრისტიანობა მიიღო - ეს გახლავთ მთავარი ვექტორი რენანის "იესოს ცხოვრებისა" (1863), რომელიც აგერ უკვე 150 წელიწადია არ კარგავს პოპულარობას.

"დაბლინელები" - ეს არის მოთხრობათა ციკლი, რომელიც იმ დროს ჯერ კიდევ პროვინციულ ქალაქ დაბლინის ცხოვრებას ასახავს, რომელშიც თითქოს რაღაც ხდება, მაგრამ ისეთი შთაბეჭდილება იქმნება, რომ ეს ყოველივე უმნიშვნელოა, არანაირი გავლენა არ აქვს ადამიანებზე და თითქოს არც ხდება.

XX საუკუნის დიდი რუსი ფილოსოფოსი წინამდებარე ესსეიში ცდილობს ახლებურად შეაფასოს დოსტოევსკის შემოქმედების მხატვრული ღირებულება ადამიანთან მიმართებით მისი დამოკიდებულების წარმოჩენით. ფრიად საინტერესო საკითხავია.

ერიხ ფრომის ესსეი ცდილობს სიღრმისეულად ახსნას ორუელის საყოველთაოდ ცნობილი რომანი და არა მხოლოდ ერთი კონკრეტული სოციალურ-პოლიტიკური რეალობის ჭრილში განიხილოს იგი, როგორც ეს დღემდეა მიღებული მრავალი კრიტიკოსის მიერ.

"რასა და ისტორია" ლევი სტროსის 1952 დაწერილი ანთროპოლოგიური ნაშრომია, რომელშიც ავტორი რასების და, ზოგადად, ცივილიზაციების, კულტურული მრავალფეროვნების მიზეზებს იკვლევს.

"ღმერთებს სწყურიათ" გახლავთ ანატოლ ფრანსის მიერ 1912 წელს შექმნილი რომანი, რომელშიც საფრანგეთის რევოლუციის მე-2 და მე-3 წლების ტერორის მეფობაა აღწერილი რიგითი მხატვრისა და შემდეგში მსაჯულის, ევარისტ გამლენის ტრანსფორმაციის ფონზე.

"კრაპის უკანასკნელი ფირი" არის ბეკეტის ერთაქტიანი პიესა, დაწერილი ინგლისურ ენაზე ირლანდიელი მსახიობის პატრიკ მაგისათვის. პირველად დაიდგა 1958 წლის 28 ოქტომბერს.

წინამდებარე ესსეიში ჩამოყალიბებულია კანტის შეხედულება განმანათლებლობაზე, რაც მისივე სიტყვებით შეკუმშული სახით შესაძლოა ასე განიმარტოს: "განმანათლებლობა – ესაა ადამიანის გამოსვლა უმწიფრობიდან."