წიგნები

დიდი შვედი მწერლის მცირე პროზის კრებულში შესულია სამი გამორჩეული მოთხრობა: მათ შორის ყველაზე ცნობილი ("ბარაბა"), რომელიც რწმენა-ურწმუნობის პრობლემას ეხება; ღმერთის გააზრების მცდელობა ქურუმი ქალის ცხოვრების ფონზე ("სიბილა"); და პირადი ტრაგედიის გამოძახილად შექმნილი უკიდურესად რომანტიული "მარიამნა".

ის, რომ მეხსიერებას უდიდესი მნიშვნელობა აქვს პიროვნების ფორმირების საქმეში, დიდი ხანია სიახლეს აღარ წარმოადგენს. მაგრამ როგორ მიმდინარეობს ეს პროცესი, სად იწყება, როდის აღწევს პიკს და რატომ? სრულდება ოდესმე? ამის შესახებაა დიმიტრი უზნაძის კიდევ ერთი შესანიშნავი წიგნი "მნემური პროცესების ფსიქოლოგია".

სულის უკვდავება შეუძლებელია, თუკი ის საერთოდ არსებობს - ასეთია ბერტრან რასელის დამოკიდებულება ამ ოდინდელი საკითხისადმი, რასაც ის ამ მცირე ზომის შესანიშნავ ესსეიში აყალიბებს.

წინამდებარე ნაშრომი ბრბოზე მოქმედ იდეებს, მის მიერ შეხედულების ჩამოყალიბების მექანიზმს, მისი მრწამსის რელიგიურ შემადგენელსა და ზოგადად რელიგიურობის გავლენას ეხება. ბრბო რელიგიურია, რელიგია კი ბრბოზე მოქმედებს - ამიტომაც აღმოჩნდა ეს სიმბიოზი ესოდენ გრძლევადიანი.

ეს მოთხრობა ლაგერკვისტის პირადი ტრაგედიის გამოძახილია, რომელმაც 1967 წელს საყვარელი მეუღლე დაკარგა, ვისთანაც ორმოცი წელიწადი თანაცხოვრობდა. სიუჟეტი ორი მოქმედი პირის, სიყვარულისა და სიწმინდის განსახიერების - მარიამნასა და, სასტიკი და ამაყი ჰეროდე დიდის გარშემო ვითარდება. მიუხედავად ძლიერი გრძნობისა, სიამაყე და ბოროტება დიდ მეფეს ჯალათად აქცევს.

მაქს შტირნერის ყველაზე ცნობილი ნაწარმოები, 1845 წელს შექმნილი „ერთადერთი და მისი საკუთრება“, არის შრომა, რომელმაც შეუქცევადი სახე მისცა ევროპული აზროვნების განვითარებას. დაასწრო რა ათწლეულობით ევროპულ კულტურაში ნიჰილიზმისა და ინდივიდუალიზმის წარმოქმნას, მან უდიდესი გავლენა მოახდინა მე-19 და მე-20 საუკუნის ფილოსოფიურ აზროვნებაზე. ამ წიგნმა ევროპული ცივილიზაციის იერსახე შეცვალა.

ქართველი მეფის პოემათა კრებულში შესულია ეროვნულ თემატიკაზე შექმნილი "ქეთევან დედოფლის წამება", სპარსულიდან გადმოქართულებულია "ვარდბულბულიანი" და "ლეილმაჯნუნიანი", და გაბაასების ჟანრში შესრულებული თხზულება "შედარება გაზაფხულისა და შემოდგომისა".

„სიტყვები“ ჟან-პოლ სარტრის ავტობიოგრაფიული რომანია, რომელშიც ავტორი ბავშვობის მოგონებებს, წიგნებთან და ლიტერატურულ პერსონაჟებთან პირველი ნაცნობობის, მწერლად ქცევის სურვილს აღწერს. მოთხრობილია ბავშვური ილუზიებისა და ფანტაზიების შესახებ, რომლებმაც დაღი დაასვეს მწერლის ცხოვრებას. რომანი ორი ნაწილისგან შედგება - „ვკითხულობ“ და „ვწერ“. ევროპის ლიტერატურულმა წრეებმა ეს ნაწარმოები ეგზისტენციალიზმისგან სარტრის გამოჯანმრთელებად მიიჩნიეს. პირველად გამოქვეყნებულია 1963 წელს.

შტირნერისთვის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი საკითხი ადამიანის განთავისუფლებაა, მის ერთ-ერთ ასპექტს კი იერარქიის დანგრევა შეადგენს. იერარქიის ერთ-ერთი ფორმა "აზრთა ბატონობა, გონების ბატონობაა!", რაც იმას ნიშნავს, რომ "მათ მიერ ვითრგუნებით, ვინც აზრებს ეყრდნობა". თანაც ეს ნებაყოფლობით ხდება. ამასთან, იერარქიის დამხობა მით უფრო მნიშვნელოვანია, რომ ცნებები გაორებულია, შინაარსს ჩამოშორებულია, რაც პრობლემას კიდევ უფრო ამწვავებს.

კრებულში შესულია არჩილ II-ის დიდაქტიკურ-ზნეობრივი ხასიათის ნაწარმოებები („საქართველოს ზნეობანი“, „ლექსნი ასნი ორმუხლნი“), აგრეთვე „გაბაასება კაცისა და სოფლისა“, და მცირე ზომის სატრფიალო ლექსთა კრებული „სამიჯნურონი ლექსნი აქა-იქ ნათქვამი“.

21-ე საუკუნის მიჯნაზე ფართოდ გავრცელდა აზრი ალბერტ აინშტაინის რელიგიურობის შესახებ. წინამდებარე ესსეი ნათლად გვიჩვენებს მის დამოკიდებულებას მეცნიერებისა და რელიგიისადმი, სადაც ამ უკანასკნელს მხოლოდ ზნეობრივი ნორმების მცველის ფუნქციას უტოვებს.

„გამოცხადებული სიკვდილის ქრონიკა“ - ეს არის ჟურნალისტიკის, რეალიზმისა და დეტექტივის ნაზავი, რომელშიც მკვლელობა აღწერილია ინვერტულად, მკვლელობა რომელიც არ უნდა მომხდარიყო, მაგრამ მაინც მოხდა, რაც, ალეგორიის სახით განხილული, თითოეული ადამიანის ბედს მოგვაგონებს. ეს ბრწყინვალე ნაწარმოები, რომელიც შეიძლება მოვნათლოთ, როგორც ეგზისტენციალიზმი ლათინოამერიკული ელფერით, მარკესისთვის ნობელის პრემიის მინიჭებამდე ერთი წლით ადრე გამოქვეყნდა (1981).

წინამდებარე ნაშრომში ქართული ფსიქოლოგიის პატრიარქი აღქმის ურთულესი ასპექტების წახნაგებს იკვლევს, როგორც ერთმანეთისაგან დამოუკიდებლად, ასევე მათ ურთიერთქმედებაში; მიმოიხილავს მათ ზემოქმედებას ადამიანის ფსიქიკაზე.

"იჩქითი (ცხენის ამბავი)" რუსული ლიტერატურის კლასიკოსის, ლევ ტოლსტოის მცირე პროზის ერთ-ერთი ბრწყინვალე ნიმუშია, რომელშიც მეტაფორული ფორმით არის გადმოცემული ბებერი ჯაგლაგის ხანგრძლივი და რთული ცხოვრება.

ქართველი კლასიკოსის ჩვეულებისამებრ არაერთმნიშვნელოვანი მოსაზრება-შეხედულებებია გადმოცემული გრიგოლ რობაქიძის ისეთ ესსეიებში, როგორიცაა "დავით აღმაშენებელი", "თამარ", "ლენინი" და სხვა.

„გულაგის ყველაზე ძლევამოსილი საბრალდებო დასკვნა“ - ასეა საზოგადოდ ცნობილი „ივან დენისოვიჩის ერთი დღე“, რომელიც გაზეთის Independent 100 საუკეთესო წიგნის სიაშია შესული. ანა ახმატოვა ყველა საბჭოთა ადამიანის ვალდებულებად თვლიდა მის წაკითხვას. გამოქვეყნებულია 1962 წელს პირადად ნ. ხრუშჩოვის ნებართვით.