„შემეცნების ფილოსოფია და თეორია“ შესტოვის ღრმა და შეუდარებლად ორიგინალური ექსკურსია წარსულში, როგორც ყოველთვის, სხვა ფილოსოფიურ სისტემათა მიუკერძოებელი და განყენებული კვლევა-შესწავლის ფონზე, შექმნილი 1912 წელს.
არავის აღუწერია ბატონყმობის შემდგომი იმერეთის ყოფა ისეთი სევდანარევი იუმორით, უტყუარობითა და სისადავით, როგორც ეს დავით კლდიაშვილმა შეძლო. ქართული ლიტერატურის კლასიკოსის წინამდებარე კრებულში შესულია ყველასათვის საყვარელი მოთხრობები: "სოლომან მორბელაძე", "ბაკულას ღორები", "როსტომ მანველიძე" და სხვა.
"მიმქრალი შარავანდედი", როგორც უმრავლესობა ვასილ ბარნოვის რომანებისა, ისტორიულ ფაქტებსა და პერსონაჟებს ეფუძნება. წინამდებარე ნაწარმოებში კახეთის მეფე ლევანისა და დედოფალ თინათინის XVI საუკუნეში განვითარებული ურთიერთობის ისტორია, ერთის მხრივ, ვალდებულებებსა და დოგმებს, მეორეს მხრივ კი ადამიანურ ვნებებს შორის განხეთქილების ფონზე მიმდინარეობს.
კრებულში თავმოყრილია გიორგი ერისთავის სამი კომედიური ჟანრის პიესა, აგებული სოციალურ მოტივებზე: "გაყრა", "დავა" და "ძუნწი", რომლებშიც გაქირდულია დაცემული და გონებრივად გაღატაკებული ქართული თავადაზნაურობა და ლიტერატურაში პირველად არის ნაჩვენები სავაჭრო კაპიტალის წარმომადგენელთა ახლად აღმოცენებული კლასი.
უილიამ შექსპირის ტრაგედია „იულიუს კეისარი“ სავარაუდოდ 1598 წელს უნდა იყოს დაწერილი. იგი ერთ-ერთია სამი დრამიდან, რომელიც რომის ისტორიის რეალურ ფაქტებს ეფუძნება. მიუხედავად იმისა, რომ პიესას „იულიუს კეისარი“ ეწოდება, მისი მთავარი პერსონაჟია მარკუს ბრუტუსი და ფსიქოლოგიური დრამაც სწორედ მისი არჩევანის გარშემო ფორმირდება.