„შემეცნების ფილოსოფია და თეორია“ შესტოვის ღრმა და შეუდარებლად ორიგინალური ექსკურსია წარსულში, როგორც ყოველთვის, სხვა ფილოსოფიურ სისტემათა მიუკერძოებელი და განყენებული კვლევა-შესწავლის ფონზე, შექმნილი 1912 წელს.
ყველასათვის საყვარელი ბიჭუნას, ტომ სოიერის, თავგადასავალი, რომელიც ამავე სახელწოდების რომანის სახით პირველად 1876 წელს გამოქვეყნდა, არის საბავშვო-სათავგადასავლო ამბავი, რომლის ძირითადი თემა მთავარი გმირის ზნეობრივი, ინტელექტუალური და ფსიქოლოგიური განვითარებაა. ნაწარმოები დღემდე წარმოადგენს ამერიკის ერთ-ერთ ყველაზე მოთხოვნად წიგნს.
ამ ფილოსოფიურ ესსეიში, რომელიც 1859 წელს გამოქვეყნდა, მილი აყალიბებს უტილიტარიანიზმის ეთიკურ დოქტრინას, რაც ინდივიდუალობის მნიშვნელობის წინა პლანზე წამოწევას გულისხმობს. ესსეიში გადმოცემულია ინდივიდის სამი ძირითადი თავისუფლება, სამი არგუმენტი სახელმწიფოს ჩარევის საწინააღმდეგოდ და ორი მაქსიმა საზოგადოებასთან ინდივიდის დამოკიდებულების შესახებ.